Κριτική για την παράσταση "Δαίμονες"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Η HashArt theater group ανέβασε στο Θέατρο 104 το έργο του βραβευμένου Σουηδού συγγραφέα Lars Loren, «Δαίμονες». Η παράσταση παρουσιάζεται, από τις 2 Οκτωβρίου, κάθε Σάββατο και Κυριακή, στο Θέατρο 104.

Ένα ναρκοθετημένο σαλόνι του Φρανκ και της Καταρίνας, μια ναρκοθετημένη σχέση ενός νεαρού ζευγαριού, που εξαρχής παρουσιάζονται έτοιμοι να αλληλλοκατασπαραχθούν. Έλλειψη επικοινωνίας, πόλεμος φθοράς, πόλεμος όπου ο ένας προσπαθεί να επιβληθεί στον άλλον. Η Καταρίνα ακατάστατη και ο Φρανκ υποχόνδριος. Ένα ατύχημα στο μπάνιο είναι ικανό να πυροδοτήσει τον καυγά. «ή θα σε σκοτώσω ή θα με σκοτώσεις, ή χωρίζουμε ή μένουμε έτσι». Ποιος μπορεί εύκολα να ανατρέψει μιαν άρρωστη σχέση, ειδικά όταν εκεί έχει βρει μια κάποια ασφάλεια; Πολλά τα βιώματα και οι ασχήμιες και από τις δυο μεριές. Η σχέση τους έχει τελειώσει από καιρό, όμως δεν τολμούν να απομακρυνθούν ο ένας από τον άλλο. Η επιτηδευμένη ευγένεια, κρύβει τα μαχαίρια, έτοιμα να εκτοξευθούν με μένος. Αλληλοζηλεύονται κάνοντας προβολή της δικής τους αδιέξοδης ψυχωτικής κατάστασης και αναλώνονται σε έναν καταιγισμό αρρωστημένων υποψιών, που δήθεν δηλώνουν ενδιαφέρον και αγάπη. Η Καταρίνα (Ελένη Κουταλώνη και ο Φρανκ (Τάσος Κονταράτος) ανταλλάσουν βίαιες μπαλιές, σε έναν εξουθενωτικό αγώνα. « Σ’ αγαπώ , αλλά δεν σε αντέχω» της λέει ο Φρανκ και η Καταρίνα ανταπαντά « Το Εγώ μου είσαι εσύ!»

Στο μεταξύ τους παιχνίδι αναζητούν θεατές, συνενόχους, χειροκροτητές. Στην προκειμένη περίπτωση καλούν τους γείτονες τον Τόμας (Τρύφων Μπάρκας ) και τη Γκένα (Ηλέκτρα Κομνηνίδου), χωρίς να τους προϊδεάσουν για την πάλη στο ρινγκ που θα ακολουθήσει. Το αλκοόλ είναι ο καταλύτης για να γίνει η χημική ένωση και να εκπυρσοκροτήσει η βόμβα. Η Γκένα, παντρεμένη με τον Τόμας, μητέρα δυο παιδιών ενός μικρού και ενός μωρού είναι και εκείνη εγκλωβισμένη σε μια σχέση φθοράς με τον σύζυγό της. Όλοι αναζητούν μιαν απόδραση που δεν τολμούν.

Η βάση είναι λάθος. Το υπερτιμημένο Εγώ του καθενός δεν έχει θέση μέσα σε μια σχέση σεβασμού και ισότητας. Όταν αυτό διεκδικεί το χώρο του σε μια σχέση παραγκωνίζοντας τον άλλον εξελίσσεται σε Δαίμονα, που στο διάβα του παρασύρει ό, τι συναντήσει.

Το ένα ζευγάρι, Φρανκ- Καταρίνα, δυο άνθρωποι όμορφοι, καλοφτιαγμένοι, ενώ το άλλο, Τόμας- Γκένα, ο παραμορφωτικός τους καθρέφτης. Αν οι πρώτοι είχαν παιδιά κάπως έτσι θα ήταν, σαν τους γείτονές τους. Διαφορετικές επιλογές, διαφορετικά αδιέξοδα.

Το θέμα είναι η καθημερινή βία φανερή ή υποβόσκουσα. Η Καταρίνα αν και πανέμορφη είναι θύμα βίας από τον σύζυγό της , που την έχει καταδικάσει σε έναν εγκλωβισμό στο σπίτι και μάλλον σε μια ανέραστη ζωή, ώστε εκείνη να ωθείται σε σκέψεις για άλλους άνδρες, σκέψεις υλοποιήσιμες ή και όχι που όμως την ξεσκίζουν συναισθηματικά και την αναγκάζουν να συμβιβάζεται με μια θεμελιώδη απόρριψη.

Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο, κάθε πράξη ακόμα κι αν φαίνεται πράξη αγάπης είναι στην ουσία τιμωρητική, εκδικητική πράξη.

Ο άνθρωπος εγκλωβίζεται μέσα σε λαβυρίνθους από τους οποίους κατ΄ουσίαν δεν θέλει ή μάλλον φοβάται να απεμπλακεί. Κανείς τους δεν μπορεί να αποσκιστεί. Εκλιπαρούν τον άλλον να μην χωρίσουν, δεν αξιώνουν το άλλο, που έχουν ονειρευτεί, παρά προτιμούν να ζουν μια ελλειμματική ζωή, αλλά να έχουν κάτι έστω και άπιαστο να ονειρεύονται. Ο ένας χρειάζεται τον άλλον, δεν τον αγαπά πια. Όλοι είναι τραγικά μόνοι τους και στην παραμικρή ευκαιρία ξεμπροστιάζουν τον σύντροφό τους αφισοκολλώντας τη νεκρή τους σχέση.

Την δυναμική σκηνοθεσία υπογράφει ο Κώστας Μπάρας, που δημιουργεί ένα γνώριμο θρίλερ, τόσο κοντινό στον σύγχρονο άνθρωπο, που αν δεν το έχει βιώσει ο ίδιος, τουλάχιστον έχει γειτονέψει μαζί του.

Οι ηθοποιοί: Ηλέκτρα Κομνηνίδου ( Γκένα), Τάσος Κονταράτος ( Φρανκ), Ελένη Κουταλώνη ( Καταρίνα), Τρύφων Μπάρκας (Τόμας) απέδωσαν καταπληκτικά το κείμενο του Lars Loren περιγράφοντας μια πραγματικότητα χωρίς σύνορα, ίσως ένα χαρακτηριστικό του ανθρώπου, των σχέσεων με ημερομηνία λήξης και χτυπούν τον κώδωνα του κινδύνου, προς αποφυγή όλων αυτών των συμπλεγμάτων που πολλές φορές καταλήγουν σε εγκλήματα.

Αν και ο ρόλος της Καταρίνας (Ελένη Κουταλώνη )είναι πιο αβανταδόρικος, με μια εξαιρετική ερμηνεία από την ηθοποιό, δεν μπορώ να μην αναφερθώ στην εσωτερική ερμηνεία της Ηλέκτρας Κομνηνίδου, που από τρυφερή και ευγενική γειτόνισσα αποκαλύπτεται και εκείνη δυνάστης στον δυνάστη της, από τον οποίο δεν μπορεί ούτε θέλει να αποκοπεί. Οι δυο άντρες έχουν έναν διαφορετικό τύπο. Ο Τάσος Κονταράτος ( Φρανκ) ένας στυγερός εκτελεστής, με λεπτό νυστέρι, «βιαιοπραγεί» με ευρηματικότητα και «ευγένεια» ενώ ο Τρύφων Μπάρκας (Τόμας), ένας άτολμος νευρωτικός και αυτός, υποταγμένος όμως άνθρωπος, ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας θα λέγαμε με όλη την καταπίεση που έχει δεχτεί και βέβαια είναι ικανός να ασκήσει.

Τα σκηνικά του  Γιώργου Λιντζέρη, εντελώς σύμφωνα με το κείμενο, ένα μοντέρνο σπίτι με δάπεδο γεμάτο ποτήρια, ποτήρια για να πιουν, ποτήρια για να χτυπηθούν, για να διασκεδάσουν, να δοκιμάσουν διάφορα ποτά. Το ίδιο και τα κοστούμια του ιδίου. Έξαλλα και ερωτικά για την Καταρίνα, πιο συμβατικά και καθυποταγμένα για την Γκένα. Το ίδιο και για τους συντρόφους τους. Οι φωτισμοί του Παναγιώτη Μανούση και η μουσική της Αρχοντούλας Μαρούση έπαιξαν τον ρόλο τους λειτουργικά.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ