Κριτική για την παράσταση "Το αγόρι στο θεωρείο"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Δύο τα κορυφαία ιστορικά γεγονότα της ιστορίας της σύγχρονης Ελλάδας, η επανάσταση του 1821 και η καταστροφή της Σμύρνης το 1922.Το Εθνικό Θέατρο αναφέρει το γεγονός της μικρασιατικής καταστροφής τους μικρούς του φίλους στην Κεντρική Σκηνή με το έργο της πολυβραβευμένης συγγραφέα Αγγελικής Δαρλάση «Το αγόρι στο θεωρείο». Η διασκευή για το θέατρο είναι της Άνδρης Θεοδότου και η σκηνοθεσία της Σοφίας Μαραθάκη. Πάνω στη σκηνή αναπαρίσταται η εκπνοή της Σμύρνης μέσα από την εικόνα των ανθρώπων της, η εγκατάλειψη, η δυσκολία επιβίωσής τους στην Ελλάδα, όπου κατέληξαν πρόσφυγες και κατατρεγμένοι. Με το έργο αυτό το Εθνικό Θέατρο αποδίδει φόρο τιμής στην επέτειο των 100 χρόνων από την Μικρασιατική Καταστροφή.

Η εγκατάσταση Μικρασιατών προσφύγων στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών το 1922 είναι μια πραγματικότητα. Το θέατρο αυτό χαρακτηρίστηκε το καλύτερο της Ευρώπης. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, το θέατρο δόθηκε για να στεγαστούν 150 οικογένειες προσφύγων.

Το βραβευμένο μυθιστόρημα της Αγγελικής Δαρλάση, που κυκλοφόρησε το 2017, μια ιστορία για την απώλεια, την προσφυγιά, την ανθρωπιά και την δύναμη της φαντασίας, είναι εμπνευσμένο από το πραγματικό συμβάν της εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων στο Δημοτικό Θέατρο Αθηνών το 1922.

Σε καθένα από τα θεωρεία της πρώτης, δεύτερης και τρίτης σειράς , έμενε μια οικογένεια προσφύγων που έκαναν όλες τις δουλειές τους, μαγείρεμα, άπλωμα μπουγάδας, όλες τις δραστηριότητες μιας καθημερινής ζωής. Μοιραίο ήταν το θέατρο να αποκτήσει πολλές φθορές και έτσι ο τότε Δήμαρχος Κωνσταντίνος Κοτζιάς αποφάσισε την κατεδάφισή του και έπειτα, εις ανάμνησιν, η πλατεία πήρε το όνομά του.

Η Αρετή (Νάντια Κατσούρα) και ο Δρόσος (Μιχαήλ Μελίσσης) ζουν σε ένα καμαρίνι μαζί και η Δόμνα (Ελένη Βλάχου), η κοπέλα που τους προσέχει σαν δικά της παιδιά. Έχουν βρεθεί μόνοι τους χωρίς τους γονείς τους. Η Αρετή βλέπει τον χώρο και τον θεωρεί παιχνίδι. Η ίδια πλάθει ιστορίες και αυτές τις παίζει, τις τραγουδά, τις χορεύει. Έτσι έχει για πάντα αποτυπωθεί η εικόνα της στο μυαλό του Δρόσου.

Κάθε θεωρείο έχει τη δική του ιστορία.

Άνθρωποι που σώθηκαν  από την καταστροφή και τώρα πια μέσα σε ένα θεωρείο ξαναστήνουν τη ζωή τους και προσπαθούν να ξαναβρούν τις ελπίδες τους.

«Ένα κουκλόσπιτο» γεμάτο δυστυχία, πόνο και προσπάθεια αποδοχής της πανωλεθρίας που έζησαν αυτοί που το κατοικούν, ενώ παράλληλα προσπαθούν να εδραιώσουν τη σχέση τους με τους απ΄έξω και τη θέση τους στη κοινωνία.

Ο καθένας μεγαλώνοντας έρχεται αντιμέτωπος με την αλήθεια του, τους φόβους του, τις ψευδαισθήσεις του, τα οχυρά που εκείνος έχει χτίσει για να επιβιώσει, ενώ φτάνει η στιγμή που καλείται να ενηλικιωθεί, αφήνοντας πίσω όλα αυτά που τον στοιχειώνουν τόσα χρόνια. Έτσι γίνεται με τον Δρόσο μικρό (Μιχαήλ Μελίσσης) και τον Δρόσο Ενήλικα (Στάθης Κόικας). Ένα συμβολικό κομπολόι χτυπά τις χάντρες της δυστυχίας αφήνοντας πίσω τηνεπώδυνη μνήμη.

Η παράσταση, με την σωματική έκφραση, τη φωνή, τη δράση, την αφήγηση, το τραγούδι, τον χορό, την κίνηση, τη μουσικότητα και κυρίως το παιχνίδι και τη δύναμη της μεταμόρφωσης, θα ζωντανέψει έναν κόσμο μαγικό και αληθινό. Μια παράσταση που εξυμνεί τον άνθρωπο και την πίστη του στη ζωή!

Μια παράσταση με χρώμα και μουσική. Η διασκευή της Άνδρης Θεοδότου, δημιούργησε ένα θεατρικό κείμενο, που σκηνοθέτησε με επιτυχία η Σοφία Μαραθάκη. Δόθηκαν οι βασικές, ουσιαστικές γραμμές της ιστορίας και επετεύχθη η απαραίτητη για το θέμα συγκίνηση. Υπέροχη η κίνηση, επιμέλεια της Βρισηίδας Σολωμού, όπως και τα κοστούμια του Κωνσταντίνου Ζαμάνη.

Πρέπει να επισημανθεί η υπέροχη χορευτική κίνηση της Νάντιας Κατσούρα, καθώς και η ομαδική συμμετοχή με χαρακτηριστική σύμπνοια από όλους τους συντελεστές.

Η μουσική ζωντανή παραδοσιακή, μαζί με την κίνηση, το τραγούδι, τα χρώματα μπόρεσαν να αναβιώσουν εκείνη την ιστορική περίοδο και να γοητεύσουν τους θεατές. Η τζαζ μουσική στη σκηνή της αναμονής στο λουτρό και η χορογραφία που τη συνοδεύει σπάει το δραματικό ύφος της κατάστασης, μιας και η παράσταση απευθύνεται και σε παιδιά. Ειδική μνεία αξίζουν οι μουσικοί Βασίλης Τζαβάρας (ηλεκτρική κιθάρα/ loops) και Μανώλης Χριστοδούλου (κανονάκι).

Μια παράσταση που πρέπει να δουν όλοι οι νέοι, πάνω σε ένα υπέροχο κείμενο της Αγγελικής Δαρλάση, που απευθύνεται σε παιδιά..

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ