Οιδίπους επί Κολωνώ

Αρχείο Παίχτηκε από 17/08/2018 έως 18/08/2018
στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου
Συγγραφέας: του Σοφοκλή
Σκηνοθέτης: Γιάννης Κόκκος
Σκηνογραφία: Γιάννης Κόκκος
Κοστούμια: Paola Mariani
Φωτισμοί: Giuseppe Di Iorio
Μουσική: Αλέξανδρος Μαρκέας
Ερμηνεύουν: Massimo De Francovich (Οιδίποδας), Sebastiano Lo Monaco (Θησέας), Roberta Caronia (Αντιγόνη), Stefano Santospago (Κρέοντας), Fabrizio Falco (Πολυνείκης), Eleonora De Luca (Ισμήνη), Danilo Nigrelli (Άγγελος), Sergio Mancinelli (Ξένος), Davide Sbrogiò (Κορυφαίος)

Χορός γερόντων: Massimo Cimaglia, Francesco Di Lorenzo , Lorenzo Falletti, Eugenio Santovito, Carlo Vitiello, La Vecchia Tatu

Χορός νέων: Tommaso Garrè, Salvatore Ventura, Emanuele Carlino, Federico Mosca, Danilo Carciolo

Χορός στρατιωτών: Alessandro Accardi, Mauro Cappello, Antonino Cicero Santaelena, Alessandro di Feliciantonio, Giacomo Lisoni, Andrea Maiorca, Riccardo Rizzo, William Caruso, Roberto Mulia, Salvatore Pappalardo, Stefano Pavone

Χορός γυναικών: Guilia Oliva, Chiara Ciancola, Vittoria Scuderi, Maria Chiara Pellitteri, Miriam Scala, Greta D’ Antonio, Noemi Scaffidi, Silvia Trigona, Guilia Messina, Silvia Messina, Federica Gurrieri, Adele di Bella, Alba Sofia Vella, Guilia Antille, Gabriella Zito

Γριές: Lucia Imprescia, Lisi Giusi

Περιγραφή

Στο τέλος της ζωής του, ο Οιδίποδας καταφεύγει στο ιερό της Αθηνάς στον Κολωνό. Κι ενώ ο χορός τον διώχνει, ο βασιλιάς Θησέας τού δίνει χάρη και του επιτρέπει να μείνει, τόσο επειδή είναι ικέτης, όσο και επειδή ο ξένος υπόσχεται να ανταποδώσει το καλό αν τον αφήσουν να πεθάνει εκεί. Ο Κρέοντας καταφθάνει από τη Θήβα για να πάρει μαζί του τον Οιδίποδα, συναντά όμως την αντίσταση των Αθηναίων και του Θησέα. Στην Αθήνα καταφθάνει και ο Πολυνείκης, που ζητά από τον πατέρα του να πάρει το μέρος του στη διαμάχη με τον Ετεοκλή, ώστε εκείνος να επικρατήσει. Κι ενώ ο Οιδίποδας καταριέται τους δύο γιους του, ξεσπάει ο κεραυνός του Δία που δηλώνει πως το τέλος του έφτασε. Ο Οιδίποδας προχωρά μαζί με τον Θησέα προς τον τόπο της ταφής του ευλογώντας την Αθήνα και τον Θησέα για το δώρο της φιλοξενίας που του χάρισε. 

Περισσότερα

Σημείωμα του σκηνοθέτη:
Η τελευταία τραγωδία του Σοφοκλή είναι ένας διαλογισμός πάνω στο ανθρώπινο πεπρωμένο και, ταυτόχρονα, ένας ύμνος στην Αθήνα, την αγαπημένη του πόλη.
Κουβαλώντας στους γέρικους ώμους του το βάρος τρομακτικών εγκλημάτων, κυνηγημένος από την πατρίδα του, τη Θήβα, ο Οιδίποδας φτάνει ως πρόσφυγας στον Κολωνό, συνοικία των Αθηνών, τόπο της τελευταίας του κατοικίας.

Οι θεοί τον έχουν καταδικάσει, οι θεοί τού έχουν υποδείξει τον τόπο της λύτρωσης.
Μίασμα ο ίδιος, γίνεται ο ήρωας-προστάτης της πόλης που τον υποδέχεται για λόγους ηθικής αλλά και συμφέροντος.

Τραγωδία για τα σύνορα, πραγματικά και μεταφυσικά, για το μυστήριο της ανθρώπινης ελευθερίας παρά την παντοδυναμία των θεών, για την ευθύνη, για τα γηρατειά, για την πολιτική διαχείριση της πόλης, ο Οιδίπους επί Κολωνώ είναι επίσης ένα χαμηλόφωνο ποίημα, ένα πνευματικό ταξίδι.

Από τις Συρακούσες στην Επίδαυρο, η παράστασή μας θα μεταφέρει τα βήματα του Οιδίποδα ως το ιερό δάσος των Ερινύων, όπου αποθεώνεται.

Σημείωμα του Roberto Andò, καλλιτεχνικού διευθυντή του Φεστιβάλ Συρακουσών:
Το 2018, το Ινστιτούτο Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Συρακουσών θα προσκαλέσει το κοινό στο Ελληνικό Θέατρο των Συρακουσών για τρία έργα που πραγματεύονται το ζήτημα της εξουσίας και θίγουν τον πολυπρόσωπο και μεταβαλλόμενο ρόλο του ήρωα και του τυράννου στην αρχαιότητα, όπως αυτά κορυφώνονται στην τραγωδία ή όπως παρουσιάζονται στην εκφυλισμένη μορφή τους, μέσα από τη φάρσα και τη γελοιοποίηση. Πρόκειται για τα έργα Οιδίπους επί Κολωνώ του Σοφοκλή, Ηρακλής του Ευριπίδη και Ιππείς του Αριστοφάνη.

Στον Οιδίποδα επί Κολωνώ, μια τραγωδία για τα γηρατειά, ο Οιδίποδας επιλέγει τον Κολωνό σαν τόπο ανάπαυσής του, τόπο που θα στοιχειώσει ως πνεύμα, έχοντας προηγουμένως περιπλανηθεί ως αποδιοπομπαίος τράγος (Οιδίπους Τύραννος). Το τελευταίο έργο του Σοφοκλή αποτελεί ένα είδος πνευματικού τεκμηρίου: μας δείχνει έναν ολόκληρο πληθυσμό ανθρώπων στο χείλος της καταστροφής. Η τραγωδία αυτή αναστοχάζεται πάνω στα μεγάλα ζητήματα του ανθρώπου: το μυστήριο της ύπαρξης και τον θάνατο, τη σύγκρουση μεταξύ πολιτικής και θρησκευτικής ηθικής, τη σχέση ανάμεσα στην αντικειμενικότητα της ενοχής και την υποκειμενικότητα της τιμωρίας, το αναπόδραστο της μοίρας που καθορίζεται από πανίσχυρες δυνάμεις, την ευθραυστότητα της λογικής και της ανθρώπινης δικαιοσύνης. Η Αθηνά αντιπροσωπεύει τις προαιώνιες αξίες, όπως είναι η φιλοξενία προς τους ικέτες, η αντίθεση προς τους αλαζόνες, ο σεβασμός προς τους νόμους, η λατρεία των θεών. Η τραγωδία κορυφώνεται με την τελική εξιλέωση του άνδρα που πρώτα ταπεινώθηκε και κατόπιν ανυψώθηκε στην τάξη του ήρωα. Ο Σοφοκλής μάς παραδίδει στίχους απίστευτης καθαρότητας, με πλέον χαρακτηριστικούς αυτούς της υπέροχης ποίησης του χορού, ο οποίος δοξάζει «την καλύτερη κατοικία του κόσμου, τον άδολο Κολωνό».

Είναι μεγάλη τιμή για μας να παρουσιάζουμε το έργο Οιδίπους επί Κολωνώ σε σκηνοθεσία του καλλιτέχνη και κοσμοπολίτη διανοούμενου Γιάννη Κόκκου. Και μάλιστα στο Θέατρο της Επιδαύρου, ξεκινώντας μια συνεργασία πολύτιμη και σημαδιακή, εδραιωμένη στη γεωγραφία της ψυχής που αναδίδουν τα πέτρινα θέατρα της Σικελίας και της Ελλάδας.
Όπως έχει γράψει και ένας σπουδαίος σύγχρονος συγγραφέας: οι πολιτισμοί που παίρνουν το μέλλον τους στα σοβαρά έχουν σαν βασικό τους μέλημα να διαφυλάσσουν και να κληροδοτούν στους επόμενους την ομορφιά, το κάλλος.

Η παράσταση θα παρουσιαστεί πρώτα στο 54ο Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Θεάτρου των Συρακουσών (8 Μαΐου - 8 Ιουλίου) και κατόπιν, στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.

Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου σε συνεργασία με τo INDA (Ινστιτούτο Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Συρακουσών)
Με τη στήριξη του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης

Μετάφραση στα ιταλικά: Federico Condello
Συνεργαζόμενος σκηνοθέτης: Alfio Scuderi
Καλλιτεχνικός συνεργάτης: Annick Blancard
Βοηθός σκηνοθέτη: Stephan Grögler

Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου σε συνεργασία με τo INDA (Ινστιτούτο Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Συρακουσών)

Με τη στήριξη του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης

2 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Από τον Κωνσταντίνο Πλατή

    Για μια ακόμη φορά και τελευταία για φέτος επισκεφτήκαμε το αρχαίο θέατρο Επιδαύρου για την παράσταση «Οιδίπους επί Κολωνώ», σε σκηνοθεσία του σκηνογράφου/σκηνοθέτη Γιάννη Κόκκου, μια συνεργασία του φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου με τo INDA (Ινστιτούτο Αρχαίου Δράματος του Φεστιβάλ Συρακουσών).

    Φτάνοντας έξω από το χώρο του θεάτρου το επιβλητικό σκηνικό του μισού σώματος ενός σκυφτού ανθρώπου, δίνει στους αρκετούς, για την εποχή, θεατές που πλησίαζαν, μια πρώτη εικόνα για το στοχαστικό ύφος του κειμένου και της παράστασης.

    Η παράσταση λοιπόν ξεκινάει και το κοινό έχει σαφώς να αντιμετωπίσει την δυσκολία της ανάγνωσης των υπέρτιτλων στα πλάγια του χώρου, παράλληλα με την παρακολούθηση του έργου. Τα μικρόφωνα επίσης, ίσως δεν ήταν η καλύτερη επιλογή για το χώρο αυτό.

    Σκηνοθετικά υπήρχε στατικότητα η οποία δεν βοηθούσε το θεατή να εμβαθύνει στα νοήματα του κειμένου και την ακολουθία των σκηνών.

    Η ερμηνεία του Massimo De Francovich ήταν όμως εξαιρετική με καλό ρυθμό και εσωτερικότητα και σίγουρα αποζημίωσε το κοινό που προσήλθε στο θέατρο εν μέσω καλοκαιρινών διακοπών.

    Γενικότερα η παράσταση προς το τέλος όπου γίνεται και η κάθοδος του Οιδίποδα προς το άλσος των Ευμενίδων, μέσα από την πόρτα που είναι ενσωματωμένη στην πελώρια μορφή του σκηνικού, αποκτά πολύ καλό ρυθμό και τα πολυφωνικά χορικά συνεισφέρουν σε αυτό το αποτέλεσμα.

    Τα κοστούμια ήταν σύγχρονα αλλά δεν εντυπωσίασαν, Χαρακτηριστικό ήταν αυτό του Θησέα (Σεμπαστιάνο Λο Μόνακο) το οποίο θύμιζε αντίστοιχο από την ταινία “Matrix”.

    Στο τέλος το κοινό φάνηκε να ικανοποιείται από το αποτέλεσμα και αντάμειψε τους συντελεστές με το θερμό του χειροκρότημα.