Τανζ / Χορός

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Η performance της Florentina Holzinger ”TANZ” στην Πειραιώς 260 στις 9 και 10 Σεπτεμβρίου για το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2021, εντυπωσίασε, προκάλεσε προβλημάτισε, αλλά και κούρασε.

«H Αυστριακή χορογράφος και περφόρμερ Φλορεντίνα Χόλτσινγκερ (Florentina Holzinger) σπούδασε χορογραφία στο School for New Dance Development (SNDO) του Άμστερνταμ. Διακρίθηκε από τα πρώτα της καλλιτεχνικά βήματα κερδίζοντας το 2012 το Prix «Jardin d’Europe» στο ImpulsTanz Festival με τη σόλο περφόρμανς Silk. Το υβριδικά έργα της κινούνται ανάμεσα στην υψηλή και την ποπ δημιουργία. Το ΤΑΝΖ/ΧΟΡΟΣ μαζί με τα βραβευμένα Recovery και Apollon, αποτελούν ξεχωριστά μέρη μιας τριλογίας αφιερωμένης στο σύμπαν της γυναικείας σωματικότητας, με έμφαση στη διερεύνηση των δυνατοτήτων του γυναικείου σώματος στην προσπάθειά του να ανταπεξέλθει σε συνθήκες ακραίας πίεσης και πειθαρχίας.»

Στο Tanz προβάλλεται η ομορφιά του γυναικείου σώματος, η πλαστικότητά του, μέσα από τον κλασικό χορό της χορεύτριας με τις πουέντ και η αποκάλυψη της σκληρής, επίπονης και οδυνηρής δουλειάς που απαιτείται μαζί με την απόλυτη πειθαρχία.

Μέσα από το TANZ η Αυστριακής Φλορεντίνα Χόλτσινγκερ (Florentina Holzinger) θέτει στο επίκεντρο την κληρονομιά του χορού, ιδίως του κλασικού χορού, αλλά και τη συνέχειά του στο μοντέρνο και μεταμοντέρνο χορό.

Αρχίζει με μια φιγούρα που μοιάζει να γεννά παιδιά με λώρο και να τα χτυπά κάτω, να τα λιώνει με δύναμη. Η περφόρμανς έχει κυκλική πορεία, καθώς η δασκάλα χορού που εκπαιδεύει τις χορεύτριες στο τέλος γεννά έναν αρουραίο. Τρομερός ο συμβολισμός των δασκάλων που γεννούν νέα ταλέντα, που όμως ταλαιπωρούνται, χτυπιούνται, συρρικνώνονται σε ένα μαγικό νούμερο τσίρκου και ρίχνονται σε μια χύτρα με καυτό νερό. Τα βάσανα του Ιησού περνούν οι χορευτές και ο θεατής επιδεικνύει ιώβειο υπομονή με την προβολή αίματος, χτυπημάτων, ακροβατικών, αυτοτραυματισμού. Ένα σαδομαζοχιστικό θέαμα, με ψεύτικο αίμα, πόνο και φρίκη.

Οι ερμηνεύτριες Renée Copraij, Beatrice Cordua, Evelyn Frantti, Lucifire, Lydia Darling, Annina Machaz, Netti Nüganen, Suzn Pasyon, Laura Stokes, Veronica Thompson, Josefin Arnell, Florentina Holzinger, ηλικίας είκοσι έως ογδόντα ετών, η καθεμιά με διαφορετική πορεία στον χορό, συντονίζονται υπό τις οδηγίες της Μπεατρίς Κόρντουα (Beatrice Cordua), της πρώτης γυναίκας που χόρεψε γυμνή στην Ιεροτελεστία της άνοιξης του Στραβίνσκι, το 1972. Οι ερμηνεύτριες υποβάλλονται όλες μαζί σε επίπονη άσκηση, σ’ ένα μπαλέτο δράσης (ballet d’action), με στόχο να σκληραγωγηθούν σωματικά και πνευματικά.

Ασκήσεις σε μπάρα, όπου τοποθετούν το κορμί τους, το ελέγχουν, το ξεδιπλώνουν στο χώρο, μαθαίνουν πώς να απογειώνονται από το πάτωμα, παρατηρούν το σώμα τους και το σώμα των υπολοίπων, γδύνονται και απελευθερώνονται από οποιαδήποτε προηγουμένη καταγραφή, για να μπορέσουν σαν τα νεογνά να ξαναγεννηθούν μέσα από την άσκηση και τη νέα εμπειρία. (πρώτη, δεύτερη position, battement étendu, frappé, grand adagio κ.λ.π) Η δασκάλα τους, τους ζητά να της δείξουν όλες τις δυναμικές τους πόζες. « Είστε εξωφρενικά όμορφες!» τους λέει και με ένα ηδονικό τρόπο μιλά για το κορμί τους, το κορμί που και εκείνη κάποτε είχε και έχει βασανιστεί, όπως θα γίνει και με το δικό τους.

Η δυνατή μουσική, οι ιπτάμενες μηχανές, οι δυναμικές κινήσεις, τα ακροβατικά σηματοδοτούν ακριβώς αυτή την απόσχιση από το παλιό και κλασικό, ενώ προβάλλουν την καταστροφή της φύσης, την κακοποίηση των ζώων και των ανθρώπων, τον θάνατο που επέρχεται (come sweet death), την ασθένεια και την άνιση μάχη.

Στην πορεία οι ερμηνεύτριες αναπτύσσουν υπερφυσικές ικανότητες, όπως π.χ. την ικανότητα να πετούν, ξεπερνώντας τον πόνο και τα όρια με στόχο πάντα την τελειότητα. Συνυπάρχει το κλασσικό στοιχείο με το μοντέρνο, το μπουρλέσκ, το κωμικό, το τραγικό ως το οπερατικό και θρίλερ.

Τα γυμνά σώματα των ερμηνευτριών εξουδετερώνουν την γυμνότητα, σχεδόν την εξαλείφουν.

Η περφόφμανς θα μπορούσε να συνεχίζεται για πάντα, όμως καταλαβαίνουν οι συντελεστές ότι το κοινό θέλει πια να χειροκροτήσει, οπότε το σέβονται και απλά το τελειώνουν.

Η περφόρμανς έχει μεγάλο ενδιαφέρον και πράγματι αποκαλύπτει την τρομερή εκπαίδευση του καλλιτέχνη, την βιαιότητα στον κόσμο και στη φύση, την πανδημία και τον θάνατο, την αυτοτιμωρία και την υπέρβαση της ανθρώπινης φύσης, όμως οι σπλάτερ σκηνές, οι επαναλήψεις και η μεγάλη διάρκεια κούρασαν τον θεατή και τον απομάκρυναν κατά διαστήματα.