Κριτική για την παράσταση "Shirley Valentine"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Η Μπέσυ Μάλφα ερμηνεύει εξαιρετικά τη «Σίρλεϋ Βάλενταϊν». Μια γυναίκα, που λίγο μετά τα πενήντα της αποφασίζει να κάνει την επανάσταση της!  Τα δύο παιδιά της έχουν τη δική τους πλέον ζωή και ο σύζυγος της είναι ένας απαιτητικός άνθρωπος, ο οποίος το μόνο που ζητά από εκείνη είναι να έχει στο τραπέζι το πιάτο με το φαγητό του την ώρα ακριβώς που εκείνος γυρνά στο σπίτι. Η μεταξύ τους σχέση μέσα στα χρόνια έχει ξεθωριάσει καθώς δεν έχουν πια καμιά επικοινωνία. Μόνη της παρηγοριά ο τοίχος της κουζίνας της, με τον οποίο μιλά. Η φίλη της, Τζέην, της κάνει δώρο ένα ταξίδι στην Ελλάδα, για την οποία αποτελεί ένα εξωτικό μέρος, το Γιουκάλι της, τη γη όπου πραγματώνονται όλες οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες της, η γη της Επαγγελίας, τα μυθικά Κύθηρα.  Το ταξίδι που παρά τις αρχικές της αναστολές τελικά κάνει και ανατρέπει μέσα της όλες τις εύθραυστες ισορροπίες οδηγώντας τη σε αποφάσεις ουσιαστικές για τη ζωή της.

Η Μπέσσυ Μάλφα είναι η Σίρλεϋ, που μένει στο Λίβερπουλ, εμφανίζεται με πρόχειρα ρούχα στο πρώτο μισό της παράστασης αλλά με καλοχτενισμένα μαλλιά κομμωτηρίου, όπου με μοναδικό τρόπο μεταξύ αστείου και σοβαρού περιγράφει το δράμα των 20  και βάλε χρόνων συζυγικής ζωής, η οποία την έχει οδηγήσει στην αυτοπαραίτηση να ντύνεται άχαρα και κακόγουστα. Μετά την απόφασή της όμως να πάει στο τόπο των ονείρων της, εξελίσσεται σε μια γυναίκα γοητευτική, μοιραία, δυναμική, με ισχυρές αναφορές και υψηλές απαιτήσεις για τον εαυτό της πια, τον μέχρι πρότινος παραμελημένο.

Εξαιρετική η Μάλφα και στις ερμηνείες των δεύτερων ρόλων που δεν εμφανίζονται στη σκηνή. Της φίλης της, της γειτόνισσας, του άντρα της, της καθηγήτριάς της και του Κώστα, του κρητίκαρου ταβερνιάρη που την πήγε βόλτα με τη βάρκα και έγινε η  αφορμή να επαναστατήσει επιτέλους αποτινάσσοντας τη μιζέρια από τη ζωή της ξεπερνώντας τα αδιέξοδά της.

Για την ερμηνεία της ηθοποιού μόνο τα καλύτερα μπορεί κάποιος να πει. Όμως το έργο για τον σύγχρονο άνθρωπο με όλα αυτά τα κρίσιμα κοινωνικά, οικονομικά αλλά και προσωπικά προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει σήμερα, πολύ δύσκολα μπορεί να κάνει το σύγχρονο θεατή να ταυτιστεί με τη Σίρλεϋ και το ανόητο φλερτ δίπλα στη θάλασσα, που συντάραξε τη δική της ζωή της, ενώ τόσο καιρό καθόταν χωρίς καμιά αξίωση από αυτή.

Η παράσταση διακρινόταν από μια  υπέροχη κίνηση της ηθοποιού, που εξελίχθηκε μαζί με την αποφασιστική μεταστροφή της. Το άβουλο πλάσμα του πρώτου μέρους, η πληγωμένη γυναίκα , μεταμορφώνεται σε μια ντίβα πάνω στην σαιζ λονγκ, όπου αλείφεται με αντηλιακό δίπλα στη θάλασσα και παίζει με το νερό, ενώ ρίχνει βότσαλα για να κάνει κυματάκια.

Καθοριστικός ο φωτισμός του Κώστα Αγγέλου, σε όλη τη διαδρομή της παράστασης. Απέδωσε το συναίσθημα, την αναμονή ,την αγωνία, το ελληνικό φως, την ανεμελιά.

Ενδιαφέρουσα η σκηνοθετική άποψη του Αλέξανδρου Ρήγα για μια άμεση παράσταση, κοντά στο κοινό και ταιριαστή η επιλογή του τραγουδιού  Youkali, «ο τόπος των επιθυμιών».

Τα αφαιρετικά σκηνικά του Γιάννη Σπανόπουλου ήταν μια προσπάθεια επικαιροποίησης του κειμένου. Δεν ενόχλησαν καθόλου, πλην της υπερβολής του πλεξιγκλάς, σε τραπέζια, σε κουτί δώρου, σε βαλίτσα.

Τα κοστούμια της Ελένης Μπλέτσα ακολούθησαν το κείμενο και τη διαδρομή του. Το καφέ κοστούμι με τις άχαρες γαλότσες στην αρχή του έργου, μεταλλάσσεται σε ένα λευκό υπέροχο φόρεμα  θαλάσσης, όπως η ηρωίδα από μια θαμπή και καταπιεσμένη γυναίκα μεταμορφώνεται σε μια ανεξάρτητη, όμορφη, σαγηνευτική ύπαρξη.

Η ηθοποιός πρέπει να υπηρετεί το κείμενο που καλείται να ερμηνεύσει, όμως οι επιλογές μας μας καθορίζουν. Σε μια εποχή όπου όλα είναι σχετικά, όπου οι άνθρωποι περνούν από συμπληγάδες μόνο και μόνο για να επιβιώσουν, ένα τέτοιο εύπεπτο κείμενο απευθύνεται σε συγκεκριμένο κοινό. Ο φιλέλληνας Willy Russell, καλώς βλέπει όλα αυτά στην Ελλάδα: το φως, τη θάλασσα, τους όμορφους έλληνες και την παρρησία τους. Όμως η Ελλάδα δεν είναι μόνα αυτά. Δεν μπορεί να είναι το όνειρο μιας αφελούς γυναίκας, που έχει εναποθέσει πάνω στον τόπο αυτό όλες τις ελπίδες της ζωής της για αλλαγή. Η αλλαγή και οι επιλογές μας είναι εσωτερικές, είτε πάει κάποιος το ταξίδι είτε όχι, όταν το ταξίδι αυτό επιτευχθεί ο νικητής της ζωής απολαμβάνει ηρεμία, εσωτερική πληρότητα και ευτυχία. Όλα αυτά γίνονται όμως με κόπο και κόστος.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ