Κριτική για την παράσταση "Ο Ορφέας στον Άδη"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Το 1939 ο Τεννεσσή Ουίλλιαμς γράφει ένα δίπρακτο έργο με τίτλο "Η μάχη των Αγγέλων" και το 1957, με βάση το έργο αυτό και ορισμένους από τους χαρακτήρες του, γράφει τον "Ορφέα στον Άδη", που παρουσιάζεται την ίδια χρονιά σε κεντρική σκηνή της Νέας Υόρκης.
Η ηρωίδα του έργου η Λέηντυ ζει στον αμερικάνικο Νότο παντρεμένη με τον γηραιό ετοιμοθάνατο Τζέημπ, που είναι ιδιοκτήτης καταστήματος γενικού εμπορίου, το οποίο διευθύνει εκείνη. Εκείνη είναι γόνος οικογένειας Ιταλών και συγκεκριμένα ο πατέρας της τον καιρό της ποταπαγόρευσης ασχολούνταν με την παραγωγή κρασιού. Η περιουσία του και ο ίδιος κάηκαν όταν έβαλαν φωτιά οι ρατσιστές του Νότου, επειδή έδινε ποτά σε νέγρους. Στη μικρή αυτή πόλη του Αμερικάνικου Νότου έρχεται ο νεαρός τριανταπεντάχρονος Βαλ, ένας περιθωριακός τύπος με το λαγούτο του, τον οποίο αν και λούμπεν η Λέηντυ τον προσλαμβάνει ως υπάλληλο στο κατάστημα τους.
Ο παθιασμένος έρωτας των δυο αυτών ατόμων έχει την κατάληξη του Ορφέα και της Ευρυδίκης, όταν ο Βαλ-Ορφέας(Δημήτρης Δρόσος) προσπαθεί να πάρει μαζί του την Λέηντυ – Ευρυδίκη (Δήμητρα Χατούπη), ενώ την διεκδικεί για πάντα ο Τζέημπ-Πλούτων (Γιάννης Δρακόπουλος) κρατώντας την στον Άδη της μικρής τους πόλης, στον πάτο της άρρωστης αυτής καταχνιάς.

Οι δυο τους αποτελούν την προσπάθεια της ζωής, που ξεπηδά μέσα από τον βάλτο, τη λάσπη, είναι η αντίστιξη στην άρρωστη ακινησία αυτής της επαρχίας.

Οι χωριάτισσες Ντόλυ(Στέλλα Παπακωνσταντίνου) και Μπιούλα (Φαίδρα Παπανικολάου), που έρχονται στο μαγαζί και κουτσομπολεύουν, έχουν μια γκροτέσκ εμφάνιση και ερμηνεία. Προλειαίνουν το έδαφος για την εξέλιξη του έργου όταν λένε ότι τα περισσότερα ζευγάρια δεν ανέχονται ο ένας τον άλλον.

Τα σκηνικά είναι πολύ λεπτομερή και αποδίδουν απόλυτα το ύφος της παράστασης. Ο ίδιος ο Ουίλιαμς υποδεικνύει: «Μέσα στο μαγαζί τα εμπορεύματα ελάχιστα και καθόλου ρεαλιστικά».

Οι σκηνές εξελίσσονται πάνω σε κινούμενες πλατφόρμες, όπως στα έργα που σκηνοθετεί η Αριάν Μνουσκίν.

Εξαιρετικά εκφραστική η Δήμητρα Χατούπη, σε κάθε στιγμή και στον θρήνο για τον χαμό του αγαπημένου της πατέρα. Ο άνδρας της, ο Τζέημπ ((Γιάννης Δρακόπουλος) είναι ο ίδιος ο θάνατος και εκείνη τόσα χρόνια ζευγάρωνε μαζί του, με τον θάνατο. Αυτός πρέπει να πεθάνει για να ξαναγεννηθούν. Ο Τέννεση Ουίλιαμς δεν είναι αισιόδοξος. Ο θάνατος, αυτή η μαύρη τρύπα, που τα απορροφά όλα και δεν αφήνει κανέναν να σωθεί, πνίγει τη μουσική του ερωτευμένου ζευγαριού.

Ο σκηνοθέτης (Βασίλης Ανδρέου )μελέτησε ενδελεχώς το έργο και αυτό φάνηκε, όμως ο πολυφορτωμένος και αμήχανος "Ορφέας στον Άδη" με πάρα πολύ πληροφορία μάλλον κούρασε κάνοντας την παράσταση άνευρη και δύσκαμπτη, ενώ οι ερμηνείες όλων των συντελεστών Δήμητρας Χατούπη (Λέηντυ Τόρανς), Δημήτρη Δρόσου (Βαλ Ξαβιέ), Γιάννη Δρακόπουλου (Τζέημπ Τόρανς), Φαίδρας Παπανικολάου (Μπιούλα Μπίνινγκς), Δανάης Ντέμου (Κάρολ Κατρήρ), Βικτωρίας Μπιτούνη (Βη Τάλμποτ), Στέλλας Παπακωνσταντίνου (Ντόλυ Χάμμα), ΝεκταρίαςΕλευθερίας Κουτσαβλάκη (Εύα Τεμπλ) και Γιάννη Κουρμπάνη (Αστυνόμος Τάλμποτ/Ντέηβιντ Κατρήρ) ήταν στο ύψος του κειμένου του Ουίλιαμς.

Ειδικά η Δήμητρα Χατούπη (Λέηντυ Τόρανς) και ο Δημήτρης Δρόσος (Βαλ Ξαβιέ) έδωσαν ένα ρεσιτάλ ερμηνείας, εκείνη δείχνοντας την καταγωγή της , την δυστυχία στην οποία είχε περιπέσει και βέβαια την ικμάδα φωτός μέσα από τη σχέση που είχε δημιουργήσει με τον Βαλ. Ο Δημήτρης Δρόσος (Βαλ Ξαβιέ), ένας αντισυμβατικός ροκ ήρωας, ελεύθερο πνεύμα, αλλά με αξίες και ήθος στο τέλος αφήνεται να παγιδευτεί από αυτό το άρρωστο κοινωνικό σώμα.

Ένα σπουδαίο αλλά δύσκολο κείμενο για να παρασταθεί. Θέλει δραματουργική επεξεργασία και αφαίρεση μάλλον για να κρατήσει το ενδιαφέρον του θεατή.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ