Κριτική για την παράσταση "Το σκλαβί"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Το «Σκλαβί» της Ξένιας Καλογεροπούλου είναι ένα έργο σταθμός! Γενιές και γενιές παιδιών το έχουν απολαύσει σφραγίζοντας έκτοτε τη συνείδησή τους. Φέτος στο Θέατρο Πόρτα σε συν-σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου και Σοφίας Πάσχου.

Και άλλα έργα έχουν να κάνουν με την μανιασμένη επιδίωξη ενός σκοπού, όπως τα «σιδερένια παπούτσια» του Μάνου Κοντολέων. Όμως εδώ το κείμενο της Ξένιας Καλογεροπούλου, εμπνέεται από την παράδοση και έρχεται στο σήμερα, με την επιδίωξη επίτευξης ενός στόχου. Για το βασιλόπουλο είναι η απόκτηση της αγάπης,  ένα ταξίδι που θα τον οδηγήσει εκεί που θα βρει την ευτυχία και στο οποίο θα πλαισιώνεται από έναν φίλο, τον ετεροθαλή αδελφό του. «Το Σκλαβί» βασίζεται στο ομώνυμο συμιακό παραμύθι, όπως αυτό περιλαμβάνεται στη συλλογή «Παραμύθια του λαού μας», που επιμελήθηκε ο Γιώργος Ιωάννου ( Ερμής, 1973), καθώς και στον τόμο Το Φιδόδεντρο, που έχει επιμεληθεί ο Κώστας Καφαντάρης ( Οδυσσεύς, 1988).

Είναι ένα παραμύθι που καλλιεργεί την φαντασία των παιδιών  και παράλληλα τα διασκεδάζει. Το σκλαβί, το παιδί της σκλάβας, που συνευρέθηκε ερωτικά με τον βασιλιά, ο οποίος απογοητευμένος παραδόθηκε στην αγκαλιά της, ενώ λάτρευε την βασίλισσα, είναι η πρώτη μεγάλη χαρά για το βασίλειό του, μέχρι την ώρα που και η βασίλισσα θα κάνει το δικό της παιδί. Λένε ότι θα αγαπούν και τα δυο παιδιά το ίδιο, όμως μέχρι το τέλος δεν φαίνεται αυτό. Η διάκριση βρίσκεται στις λεπτομέρειες. Το σκλαβί, πιο δυνατός μαθητής και πιο δραστήριος, ορίζεται ως μόνιμος προστάτης για το βασιλόπουλο και κληρονόμο του θρόνου. Τον ακολουθεί κατά πόδας και γίνεται η ασπίδα του, μπροστά σε οποιοδήποτε κίνδυνο.  Η  αυταπάρνηση που επιδεικνύει ξεπερνά κάθε προηγούμενο, μαζί με την ακεραιότητά του και τη δύναμη ψυχής.

Γυρνάει με τον αδελφό του όλον τον κόσμο για να βρουν την «όμορφη του κόσμου», μια κοπέλα την οποία ο αδελφός του έχει ερωτευτεί από μια φωτογραφία, που βρήκε σε ένα καταγώγιο και ήταν τόσο για εκείνον καταλυτική η ομορφιά της, που έγινε σκοπός της ζωής του να την βρει και να την κάνει γυναίκα του. Ο αδελφός του, το σκλαβί πάντα δίπλα του, σκλάβος μια ανιδιοτελούς αγάπης και αφοσίωσης.

Τα υπέροχα τραγούδια σε μουσική του Νίκου Κυπουργού σε στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου έχουν χιλιοτραγουδηθεί και εκτός της παράστασης.

Σε ένα σκηνικό που θυμίζει τοπίο με λόφους και έρημο πορεύονται τα δυο αυτά νέα παιδιά και συναντούν δυσκολίες τις οποίες καλούνται να αντιμετωπίσουν ανάλογα με τον χαρακτήρα τους.

Ο πατέρας της «όμορφης του κόσμου», ένας βασιλιάς φιλειρηνικός και ήρεμος, που το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η κηπουρική καταλαβαίνει ότι έκανε λάθος που έταξε την κόρη του στον δυνάστη Τζαγκιραχάν και ανακουφίζεται όταν την κλέβει  το βασιλόπουλο μαζί με το σκλαβί. Μαθήματα ζωής για τα λάθη των μεγάλων, για τη ζωή, που συνεχίζεται ούτως ή άλλως, ό,τι και να κάνει κάποιος.  Το νερό δεν σταματά να κυλά. Όλοι προσαρμόζονται και επιδιώκουν αυτό που θα τους κάνει ευτυχισμένους.

Το μυστικό της παράστασης είναι αυτή η καταπληκτική αφαίρεση και απλότητα, που όμως βασίζεται σε πολλαπλές ερμηνείες και  εκφραστικά μέσα, στο ομαδικό πνεύμα και τη συνεργασία καθώς και στην φαντασία των σκηνοθετών Θωμά Μοσχόπουλο και Σοφίας Πάσχου και της ενδυματολόγου Έλλης Παπαγεωργακοπούλου, που με ένα κομμάτι ύφασμα μπόρεσε να κάνει  όλα τα ενδύματα, με χρώμα και κίνηση. Άλλοτε βασιλικό ένδυμα με διάκριση, άλλο για το βασιλόπουλο κι άλλο για το σκλαβί. Το κομμάτι αυτό ύφασμα υπαινίχθηκε ένα μωρό, μετά ένα παιδάκι, ένα άλογο, ανθρώπους στην αγορά μιας εξωτικής χώρας και άλλα πολλά, όλα σε απόλυτη σύμπνοια με την υποκριτική δεινότητα και ερμηνεία των  ηθοποιών και βέβαια με την υποστήριξη του φωτισμού της Σοφίας Αλεξιάδου.

Μια παράσταση συνόλου από εκλεκτούς  νέους ηθοποιούς:  τον Παντελή Βασιλόπουλο,  την Ελένη Βλάχου, την  Ηλιάνα Γαϊτάνη, τον  Αυγουστίνο Κούμουλο, τη Νάνσυ Μπούκλη, την  Τζωρτζίνα Λιώση, τον  Φοίβο Συμεωνίδη και τον Δημήτρη Φουρλή.

Πληροφορίες για την παράστασηΕδώ