Συνέντευξη με τη Σοφία Πανάγου για την παράσταση "Θείος Βάνιας"

Επιμέλεια συνέντευξης: Ναντίν Αθανασίου

Μία εξαίρετη ηθοποιός μ' ένα πλούσιο βιογραφικό. Την παρακολουθήσαμε στον "Θείο Βάνια" του Άντον Τσέχωφ, που παρουσιάζεται στο θέατρο Άνεσις, σε σκηνοθεσία του Δημοσθένη Παπαδόπουλου, να υποδύεται την Σόνια.

Μετά το «Έγκλημα και Τιμωρία», ένα ακόμη κλασικό έργο φέτος για εσάς. Θείος Βάνιας! Υποδύεστε έναν πολύ σημαντικό ρόλο, αυτόν της Σόνιας. Μιας ευαίσθητης και εύθραυστης φύσης. Πώς την προσεγγίσατε;
Η έναρξη μου με οποιοδήποτε έργο καταπιαστώ... εφόσον  τα λόγια γίνουν σκιά και με ακολουθούν παντού στην καθημερινότητα μου, πολλές φορές και στον ύπνο μου, είναι να βρω το σώμα του ρόλου. Μέσα από τη σωματικότητα βρίσκεις πτυχές του χαρακτήρα, που άλλες σου είναι γνώριμες και άλλες  άγνωστες... περασμένες όμως στη μνήμη από παρατήρηση ή από ανθρώπους, που έτυχε να γνωρίσω ή να συναναστραφώ.

Με την Σόνια έχω πολλές κυρίως ομοιότητες, αλλά και κάποιες διαφορές. Στις ομοιότητες βούτηξα, στις διαφορές χάρηκα για την ευκαιρία, που μου δίνεται να κάνω νέες ανακαλύψεις.

Στην αρχή όλα είναι δύσκαμπτα, τραχιά, ακατέργαστα, σιγά-σιγά όμως μαλακώνουν, ημερεύουν, λειαίνονται και παίρνουν μορφή. Προσπαθώ να ψάχνω καθημερινά την αλήθεια χωρίς υπερβολές χωρίς θεατρινισμούς. Άλλες φορές τα καταφέρνω, άλλες όχι. Το ταξίδι δεν τελειώνει ποτέ, μέχρι την τελευταία παράσταση προσπαθούμε κάτι να διορθώσουμε κάτι καινούργιο να βρούμε...και αυτό είναι το ωραίο ειδικά στον Τσέχωφ, που δεν τον διηγείσαι, τον νιώθεις.

Η ηρωίδα αποτελεί ενσάρκωση της αγάπης, παρά τον απραγματοποίητο έρωτα της. Η ζωή της διακρίνεται από αυτοθυσία, ταπεινότητα και υπομονή. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη, στερημένη από τις χαρές της ζωής, Σόνια;
Η Σόνια ένα ευαίσθητο πλάσμα που η ζωή την έχει κάνει ανθεκτική και σκληρή παρά την εύθραυστη φύση της... κινείται με αντιφατικότητα μέσα στη σκληρότητα του κόσμου...ζει διαρκώς ανάμεσα στο φως και στο σκοτάδι, είναι νέα αλλά και γερασμένη, ισορροπιστής και παρατηρητής, ζει και δεν ζει...

Νιώθει αποστολή της να υπηρετεί τις οικογενειακές δομές και το κάνει με σύνεση και υπομονή. Τρέφεται από την προσφορά, την αυτοθυσία και τη στέρηση...αυτά της δίνουν δύναμη για να μπορεί να συνεχίζει γεμάτη πίστη και ελπίδα.

Ένα κορίτσι που δεν αγάπησε κανείς δίνει απλόχερα αγάπη φροντίδα θαλπωρή και καταφέρνει να συμφιλιώσει τις δύο ψυχές.

«Θείε Βάνια, θα αναπαυτούμε». Τι εννοεί με αυτά της τα λόγια η Σόνια; Προσδοκεί μία μετά θάνατον δικαίωση;
Η Σόνια με απεριόριστα αποθέματα αισιοδοξίας έχει μια μεταφυσική ελπίδα πάνω στην οποία γαντζώνεται στο τέλος και παρασύρει σε αυτή και τον θείο της Βάνια.

Μέσα στη δική της πραγματικότητα στρέφεται και προσδοκεί τη δικαίωση σε μια άλλη ζωή αυτή μετά τον θάνατο όπου τα βάσανα θα τελειώσουν και όλα θα γίνουν ήσυχα, ήρεμα, χωρίς κανένα παράπονο.

Στο θέατρο Άνεσις μας παρουσιάζετε ένα διαφορετικό Θείο Βάνια. Δεν πρόκειται για ένα κλασικό ανέβασμα του έργου. Πώς είναι λοιπόν ο δικός σας Θείος Βάνιας; 
Ο Δημοσθένης Παπαδόπουλος ο οποίος παίζει τον ομώνυμο ρόλο μετέφρασε, διασκεύασε σκηνοθέτησε με απίστευτη μαεστρία, περίσσιο ταλέντο και αφοσίωση τον δικό του ‘’Θείο Βάνια’’ που πλέον είναι και δικός μας.

Όλοι μυηθήκαμε στη δική του οπτική στη δική του ανάγνωση... ταξιδέψαμε σε μια αλήθεια του Τσέχωφ που δεν είναι εύκολο κάποιες φορές να αγγίξεις. Εστιάσαμε στο εσώτερο είναι του κάθε χαρακτήρα, ανεξαρτήτως μεγέθους ρόλου.

Χωρίς να διανθίσει τίποτα σκηνοθετικά, ακροβατώντας ανάμεσα στο δράμα και την κωμωδία όπως προτρέπει ο ίδιος ο Τσέχωφ, αλλά και η ίδια η ζωή... με ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα σε μια πιο σημερινή εκδοχή, με ποιητική ατμόσφαιρα προσφέρει στον ηθοποιό και θεατή μια γυμνή αθώα αλήθεια.

Το έργο του Α. Τσέχωφ είναι πάντα διαχρονικό και επίκαιρο και συνεχίζει να μας γοητεύει. Γιατί πιστεύετε συμβαίνει κάτι τέτοιο; Πώς καταφέρνει να μας αγγίζει ακόμα και σήμερα;
Μας αγγίζουν τα έργα, που απευθύνονται στις βαθύτερες ανάγκες της ανθρώπινης συνείδησης. Σχετίζονται με τον θάνατο, τον έρωτα, το μίσος, τις καθημερινές επιλογές, τις ανθρώπινες σχέσεις, την αγάπη και όσα απασχολούν την ανθρωπότητα από την πρώτη στιγμή.

Συγκινούν και εμπνέουν ανθρώπους από διαφορετικές χώρες, με διαφορετικούς πολιτισμούς και πιθανότατα με εντελώς διαφορετικό τρόπο ζωής.

Οι χαρακτήρες του Τσέχωφ έχουν φθαρεί από την πλήξη και τα προσωπικά τους αδιέξοδα. Όλα γύρω τους είναι πνιγηρά και υποταγμένα στη μοίρα. Πιστεύετε ότι με κάποιον τρόπο καταφέρνουν να λυτρωθούν; Μήπως τελικά βρίσκουν καταφύγιο στην αμετάβλητη και «ατάραχη» καθημερινότητά τους;
Οτιδήποτε δεν ταράζει την καθημερινότητα, τον ρυθμό και το πρόγραμμα, που έχουν επιλέξει οι αντιήρωες του Τσέχωφ δημιουργεί μια ασφάλεια και μια ισορροπία στη βαρετή ζωή τους. Λύτρωση όμως όχι.

Οι χαρακτήρες είναι τόσο υποταγμένοι στην πλήξη και στην καθημερινότητα, που δεν αλλάζουν ποτέ. Πνίγουν τα θέλω τους, συμβιβάζονται στο λίγο και βουλιάζουν στις επιλογές τους.

Όλοι ζουν την τελευταία τους ευκαιρία και την χάνουν.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ