Συνέντευξη με τον ηθοποιό Λάμπρο Τσάγκα για την παράσταση «Κοσμάς ο Αιτωλός»

Επιμέλεια συνέντευξης: Κωνσταντίνος Πλατής

Ποια είναι τα βαθύτερα κίνητρά σας για να συνεχίσετε τη λειτουργία του θεάτρου Κνωσός με τόσες παραστάσεις εν καιρώ οικονομικής κρίσης;
Η αγάπη μου για το θέατρο και αυτό δεν αποτελεί στοιχείο σημερινό, αλλά με ακολουθεί από τότε που πάτησα το πόδι μου στη σκηνή. Το φετινό μας ρεπερτόριο είναι ιδιαίτερα σημαντικό και ελκυστικό λόγω της ιδιαιτερότητας που έχουν οι παραστάσεις μας. Απ’ τη μια ο Πίθηκος σε σκηνοθεσία Γιώργου Ρεμούνδου όπου η εξέλιξη του πιθήκου σε άνθρωπο εμπλέκει την δαρβινική θεώρηση, δηλαδή την καταγωγή των ειδών και από την άλλη ο Κοσμάς ο Αιτωλός του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου σε σκηνοθεσία Μιχάλη Σδούγκου, όπου η θεολογική αναγκαιότητα συναντά τον δημιουργισμό, έτσι ώστε, δύο εκ διαμέτρου αντίθετα έργα να με εξιτάρουν για να υποδυθώ στο πρώτο έναν Πίθηκο και στο δεύτερο έναν Άγιο! Από τις πλέον σημαντικότερες στιγμές της θεατρικής μου καριέρας αυτή η σύγκρουση θρησκειολογίας και βιολογίας!

Τι σας επηρέασε περισσότερο στην απόφασή σας να ανεβάσετε τον Κοσμά τον Αιτωλό, η συνεύρεση με τον αδελφό σας έστω με τη βοήθεια της τεχνολογίας, ή το έργο καθαυτό;
Και τα δύο εξίσου το ίδιο. Υπάρχει μεγαλύτερη συγκίνηση να βρίσκομαι μαζί με τον Χρίστο [με ι παρακαλώ έτσι το ήθελε] επί σκηνής κι εγώ να του μιλώ κι αυτός να μου απαντά; Δεν νομίζω ότι έχει ξαναγίνει στα θεατρικά χρονικά αυτή η σύμπραξη, ο εν ουρανοίς αδελφός να συνομιλεί με τον εν ζωή. Όταν άκουσα τη φωνή του απ’ τις πρόβες, η ταραχή μου ήταν αξεπέραστη. Έκανα μέρες να συνέλθω ακόμα και τώρα συγκινούμαι και αναρωτιέμαι μήπως δεν έχει φύγει και παίζει μαζί μου ολοζώντανός. Απ την άλλη σκέφτομαι «μα είναι μαζί μου, υπάρχει το πνεύμα του». Εκείνο όμως που μέτρησε για να ανεβάσω αυτή την παράσταση ήταν το κείμενο το οποίο με συνεπήρε καθώς δεν έχει στοιχεία δογματισμού και προσηλυτισμού, αλλά υφαίνεται θεατρικά μια ιστορία και η περπατησιά ενός Αγίου, που επιχειρεί σε μια τουρκοκρατούμενη εποχή να μιλήσει για την ελληνική γλώσσα, μέσω των ευαγγελίων. Τα σχολεία που άνοιξε είναι το δείγμα γραφής αυτού του ιερού προσώπου το οποίο υποδύομαι. Άλλωστε ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος που έχει ασχοληθεί θεατρικά με βιογραφίες όπως πχ τον Καβάφη που ανεβάσαμε παλαιότερα, δεν στόχευσε στο θρησκευτικό συναίσθημα, αλλά στην εκπαιδευτική ιστορικότητα, της ανά την Ελλάδα διαδρομής του Πατροκοσμά!

Η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η εκμάθηση όμως της ελληνικής σκέψης διατηρείται και σε τι συνίσταται;
Άλλο η ελληνική γλώσσα και άλλο η ελληνική σκέψη όπως την διδαχθήκαμε μέσα από την φιλοσοφία της αρχαιότητας. Η φιλοσοφία είναι η βάση της ζωής, η γλώσσα είναι η βάση της επικοινωνίας με κάθε τι έμψυχο γύρω μας. Φιλοσοφώ σημαίνει υπάρχω, ομιλώ σημαίνει αντιλαμβάνομαι. Στον Κοσμά τον Αιτωλό ο συγγραφέας δεν έπαιξε το παιχνίδι του εντυπωσιασμού, αλλά μερίμνησε να αποτυπώσει τον σκοπό των περιοδειών του και την απήχηση που είχε για εκείνη την εποχή. Όλα ξεκίνησαν όταν το 2011 ο Μιχάλης Σδούγκος, του ζήτησε να του γράψει την ιστορία του Πατροκοσμά, που έπαιζε κι ο Χρίστος ο αδελφός μου. Φαίνεται πως ήταν σημαδιακό μετά από χρόνια με τον ίδιο σκηνοθέτη, συγγραφέα, μουσικό, να είμαι αυτός που θα ανοίξει διάλογο με τον Άγιο και κατ’ επέκτασιν με τον Χρίστο.

Στη σημερινή εποχή το θέατρο είναι ένα είδος «κρυφού σχολειού»;
Αντίθετα, ανοιχτού σχολειού θα έλεγα. Όλα συμβαίνουν φανερά, δεν υπάρχουν απαγορεύσεις και αναχώματα, τα πάντα επί σκηνής είναι προσεγγίσιμα, ερμηνευόμενα και ετεροπροσδιοριζόμενα. Καθείς με τη άποψή του, την κρίση του και την κριτική του. Η διδασκαλία δεν έχει συνομωσία, διακριτικότητα, κρυψίνοια, φοβικά σύνδρομα. Όλα εξαρτώνται απ’ την θέληση των ανθρώπων του θεάτρου και του κοινού, έτσι ώστε να επέλθει η διαδραστική σχέση που είναι ζητούμενο, οπτικό, ακουστικό, συναισθηματικό και βαθειά ψυχικό. Στον Κοσμά τον Αιτωλό είχα την τύχη να συνεργάζομαι, με εξαιρετικούς συνεργάτες που άφησαν γερή πινελιά στην παράσταση αυτή, όπως ο σκηνοθέτης Μιχάλης Σδούγκος, ο συγγραφέας Γρηγόρης Χαλιακόπουλος, ο μουσικός Φίλιππος Περιστέρης, ο φωτιστής Δημήτρης Παπαδόπουλος και η Βοηθός σκηνοθέτης Δανάη Καλαχώρα. Εμείς όλοι ίσως να λειτουργήσαμε σαν κρυφό σχολειό στις πρόβες, τώρα όμως είμαστε ένα ανοιχτό σχολειό που αναμένει τα βλέμματα των θεατών, απαραίτητο στοιχείο επιβεβαίωσης του κάθε δημιουργού, σε οποιοδήποτε είδος της τέχνης!

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ