Κριτική για την παράσταση "Art"

Από την θεατρολόγο Μαρινέλλα Φρουζάκη

Η τέχνη μας εμπαίζει; Η ελευθερία της έκφρασης μήπως λειτουργεί ως άσυλο για τσαρλατάνους; Τι θα πει «αυτό το έργο μιλάει μέσα μου»; Κι αν κάποιος λέει ψέματα , ποιος είναι αυτός; Ο Δημιουργός ή ο αποδέκτης; Ή και οι δυο; Ή κανένας; Μήπως φταίω εγώ, που δεν αναγνωρίζω την αξία του; Πως μπορούμε να είμαστε φίλοι, όταν ο ένας τολμά κι επενδύει τεράστια ποσά σε ένα έργο που ο άλλος θεωρεί «σκουπίδι»;
Ένας ζωγραφικός πίνακας, εξαιρετικά αφηρημένος, θα γίνει η αιτία να δοκιμαστεί για τα καλά η φιλία τριών ανδρών. Η ακριβή αγορά του ως επιλογή του ενός, θα προκαλέσει γενικευμένη κρίση στη σχέση τους. Θα αναθεωρηθούν όλες οι άτυπες «βεβαιότητες», οι «σταθερές» που διαμορφώνονται μέσα στα χρόνια μεταξύ των φίλων.

Οι διαφορές στην αισθητική αντίληψη των ανθρώπων μπορεί να κυοφορούν θεμελιακά, υπαρξιακά ζητήματα προς επίλυση. Το κείμενο της Ρεζά λοιπόν, είναι ένα κείμενο για την φιλία, την τέχνη, τις ανθρώπινες σχέσεις και το οπόσο αληθινές ή όχι είναι αυτές, αλλά και κατά πόσο μας αφορά να είναι ή όχι πραγματικές, και γενικότερα την ζωή.

Ένα θεατρικό έργο που διεισδύει στις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και στην ανθρώπινη ψυχή. Το χρέος, η πίστη, η αμφιβολία, ο έρωτας, οι αλληλεξαρτήσεις ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας, οι παρεμβάσεις, οι φοβίες, οι συγκρούσεις μεταξύ των ηρώων μας χαρίζουν δυνατές θεατρικές στιγμές. Οι ηθοποιοί, με χαρακτηριστική υποκριτική ευστροφία ανέδειξαν στο έπακρο τη δυναμική των ελάχιστων σκηνικών αντικειμένων της Μαρίας Φιλίππου με κυρίαρχο το λευκό, οι διακριτικές φωτιστικές επιλογές του Χρήστου Τζιόγκα και τα διαχρονικά κοστούμια του Άγι Παναγιώτου, σε γήινες «γιάπι» αποχρώσεις, ακολούθησαν την λιτή σκηνοθετική γραμμή και έδεσαν αρμονικά με την συνολική ατμόσφαιρα του έργου. Η σκηνοθετική προσέγγιση του Θοδωρή Αθερίδη, βασισμένη σε λευκές μίνιμαλ νότες και τζαζ υπόκρουση, έντυνε αρμονικά με το κείμενο, αναδεικνύοντας τα περισσότερο στατικά του σημεία, μετατοπίζοντας ανά στιγμές, όπως συνηθίζει, τη δράση στο κοινό, καλώντας μας αβίαστα να προβληματιστούμε, στήνοντας την παράσταση με σαφήνεια, καθαρότητα, δίνοντας έμφαση στους χαρακτήρες του έργου, συμπυκνώνοντας με λαμπρή λιτότητα το ιδεολογικό κέντρο βάρους του δράματος, αλλά και της παράστασης. Σε αρκετές στιγμές του έργου βιώναμε την διονυσιακή σύζευξη του τραγικού με το κωμικό, του πόνου και του γέλιου. Η μετάφραση του Σταμάτη Φασουλή έφερε το κείμενο όσο πιο κοντά γινόταν στα δικά μας δεδομένα, μεταφέροντάς το στην Αθήνα του 2018.

Ο Άλκης Κούρκουλος, μέσα από μιας εξαιρετικής πλαστικότητας ερμηνεία, αλλά και εξπρεσιονιστική λιτότητα και πειστικότητα, μας χάρισε έναν εξαιρετικά καυστικό ήρωα, έναν κυνικό γιάπι που θέλει να ελέγχει και να παρεμβαίνει στις ζωές των άλλων.

Ο Γιώργος Πυρπασόπουλος επωμίστηκε με εκπληκτικό έλεγχο εκφραστικών μέσων και με ακαταμάχητο μαγνητισμό τον πιο «ελαφρύ» και συνάμα κωμικοτραγικό χαρακτήρα, εύστοχος, με έντονες ψυχικές διακυμάνσεις και πολλές εύστοχες στιγμές.

Ο Θοδωρής Αθερίδης, μολονότι αποτελεί την κινητήριο λίθο του έργου, καθώς αυτός είναι ο κτήτορας του σκανδαλώδους πίνακα, προστίθεται στη σκηνή με υποκριτική επάρκεια, χωρίς ωστόσο να μας χαρίσει μια ιδιαίτερα πυκνή ερμηνεία.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ