Κριτική για την παράσταση "Αυτός, ο Άλλος και το Παντελόνι του"

Από την Υπ. Διδάκτoρα Θεατρολογίας Σιμόνη- Μαρια Γκολούμποβιτς 

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης υπήρξε συγγραφέας και πνευματικός άνθρωπος, που κατέκτησε όλα τα είδη του πεζού και του έμμετρου λόγου με εμβληματικά λογοτεχνικά έργα και δοκίμια, ανυπέρβλητα θεατρικά κείμενα, διαχρονικά κινηματογραφικά σενάρια και φυσικά, εμβληματικά τραγούδια σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Ανεξαρτήτως του λογοτεχνικού του επιτεύγματος, τον διέκρινε η γενναιοδωρία του, ο αγώνας του για τα δημοκρατικά ιδεώδη και η αντίσταση στη φασιστική ιδεολογία, με όποιο τρόπο αυτή εκφράζεται.

Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης και ο Μάνος Καρατζογιάννης με αφορμή τη συμπλήρωση 100 ετών από τη γέννησή του Ιάκωβου Καμπανέλλη αποδίδουν φόρο τιμής στο θεατρικό συγγραφέα και παρουσιάζουν το μονόπρακτο Αυτός και το παντελόνι του, που ανέβηκε το Μάιο του 2018 στη σκηνή του Θεάτρου Σταθμός, μαζί με τον Επικήδειο σε ενιαία παράσταση με τον γενικό τίτλο Αυτός, ο Άλλος και το Παντελόνι του. Στη Θεσσαλονίκη η παράσταση ανέβηκε τη Δευτέρα 1 Νοεμβρίου στο Θέατρο Αμαλία.

Ο Καρατζογιάννης έχοντας στην κατοχή τον μονόλογο του Καμπανέλλη διατήρησε την αμεσότητα και τη δεξιοτεχνία της γραφής του έργου και αισθητικά απέδωσε μια ισορροπημένη, λιτή, γεμάτη ρεαλισμό και συγκινησιακή φόρτιση σκηνοθετική προσέγγιση. Σε ένα σκηνικό (Δημήτρης Καντάς), που παρέπεμπε στο σπίτι του πρωταγωνιστή και απεικόνιζε την τραπεζαρία του, αλληλοεπιδρούσαν οι πράξεις και οι συμπεριφορές του ήρωα με τον περίγυρο του αλλά κυρίως με τον εαυτό του. Οι φωτισμοί του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου, η μουσική του Αντώνη Παπακωνσταντίνου και τα απλά κοστούμια της Βασιλικής Σύρμα διαμόρφωσαν ευοίωνες συνθήκες για τη λειτουργία της λούπας της ανάδρασης με το να απομονώνουν ή να εστιάζουν σε συγκεκριμένες παραμέτρους και μεταβλητές και να αναδεικνύουν τις δυνατότητες της σκηνοθεσίας.

Ο Χρήστος Χατζηπαναγιώτης κλήθηκε στη σκιαγράφηση δυο -ετερόκλητων-χαρακτήρων και στη δημιουργία μιας ενιαίας κοινότητας μεταξύ τους, ενός «αγγίγματος» των διαφορετικών και οριοθετημένων εκφράσεων της εγγύτητας και της απόστασης αυτών των προσωπικοτήτων. Στο πρώτο μέρος της παράστασης ένα απλό, καθημερινό τηλεφώνημα καθιστά το κοινό ακροατή ενός τηλεφωνικού διαλόγου χωρίς να ακούγεται το άλλο πρόσωπο. Η θεματική της συζήτησης -μετέωρη μεταξύ κωμικού και μακάβριου- σατιρίζει και αποκαλύπτει τη κενοδοξία της ανθρώπινης ιδιότητας. Πιο συγκεκριμένα, ένας συγγραφέας επιστρέφει από την κηδεία ενός ομοτέχνου του και έχοντας ζηλέψει τη μεγαλοπρέπεια της τελετής, μηχανεύεται την επιβεβαίωσή του, θεωρώντας την καλή του φήμη μετά θάνατον σημαντικότερη της ίδιας του της ύπαρξης.

Στον δεύτερο μονόλογο, ακολουθεί το δεύτερο μονόπρακτο Αυτός και το Παντελόνι του, όπου εκτυλίσσεται με επιδεκτικότητα ο ψυχικός πόνος της τραγικής πλέον φιγούρας. Οι σημασίες που ο συγγραφέας εκφράζει με τη γλώσσα στο κείμενο του, έβρισκαν στον ηθοποιό ένα νέο αισθητηριακά αντιληπτό σώμα- σημείο, στο οποίο έχει εξαλειφθεί οτιδήποτε δεν εξυπηρετούσε τη μετάδοση αυτών των μηνυμάτων. Σκίστηκε το μοναδικό του παντελόνι και δε μπορεί να το μπαλώσει. Φορτισμένος συναισθηματικά και με συνεχείς αναφορές στην απουσία της μητέρας του περιφέρεται στο άδειο σπίτι με μοναδική συντροφιά τα άψυχα έπιπλα κυριευμένος από αβάσταχτο πόνο, μοναξιά και θλίψη. Ο ήρωας με συγκάτοικο πλέον μόνο τις μνήμες του νιώθει συνεχώς την ανάγκη της ύπαρξης ενός «άλλου» στο πλάι του.

Εν κατακλείδι, η παράσταση επανακαθόρισε τον τρόπο με τον οποίο τελέστηκε η εκδήλωση της υλικότητας. Ως παραστατικό γίγνεσθαι δημιούργησε μια μεθοριακή κατάσταση και κατ’ επέκταση τη δυνατότητα της «μεταμόρφωσης» για τους θεατές.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ