Ο γιατρός της τιμής του

Αρχείο Παίχτηκε από 21/11/2021 έως 17/04/2022
στο Πόρτα
Συγγραφέας: Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα
Μετάφραση: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνοθέτης: Θωμάς Μοσχόπουλος
Σκηνογραφία: Βασίλης Παπατσαρούχας
Κοστούμια: Βασίλης Παπατσαρούχας
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Κίνηση: Αυγουστίνος Κούμουλος
Ερμηνεύουν:

Διανομή
Γιώργος Παπαπαύλου (Δον Γκουτιέρε)
Αμαλία Καβάλη (Δόνια Μενθία)
Μελαχρινός Βελέντζας (Δον Ενρίκε)
Στέργιος Ιωάννου (Δον Πέδρο)
Φώτης Στρατηγός (Δον Αρίας/Λουντοβίκο)
Ελένη Δαφνή (Δόνια Λεονόρ/Χαθίντα)
Αυγουστίνος Κούμουλος (Δον Ντιέγκο)
Παύλος Παυλίδης (Κοκίν)

Περιγραφή

Ο Γιατρός της Τιμής του, ένα από τα αριστουργήματα του σπουδαίου δραματουργού του χρυσού αιώνα στην Ισπανία, του Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, την Κυριακή 21 Νοεμβρίου στο θέατρο ΠΟΡΤΑ, σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου. Μια παράσταση σκοτεινή και ποιητική, που εναλλάσσει τη δυναμική πλοκή με φιλοσοφικούς τόνους και το ερωτικό θρίλερ με το σαρδόνιο χιούμορ.

Περισσότερα

Ο βασιλιάς Πέδρο ο Α’ της Καστίλλης επισκέπτεται τη Σεβίλλη. Λίγο έξω από την πόλη, ένα παραλίγο μοιραίο ατύχημα θα κάνει τον διάδοχο και αδερφό του Ενρίκε να ξανασυναντηθεί με έναν έρωτά του που νόμιζε χαμένο, τη Δόνια Μενθία. Εκείνη, όμως, είναι πλέον παντρεμένη με τον επιφανή Σεβιλλιάνο Γκουτιέρε Αλφόνσο ντε Σολίς. Σύντομα το ερωτικό τρίγωνο θα εμπλακεί σε ριψοκίνδυνες απόπειρες ελέγχου μιας έκρυθμης κατάστασης. Η έκταση των επιπλοκών θα πάρει απρόσμενες διαστάσεις, πλήττοντας κάθε βεβαιότητα που αφορά στους ήρωες του έργου.

Ο Γιατρός της τιμής του (1635) είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά αλλά και αμφιλεγόμενα έργα της ισπανικής Χρυσής Εποχής (17ος αιώνας). Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Πέδρο της Καστίλλης (1350-1369) και ανήκει στην κατηγορία των θεαματικών “δραμάτων τιμής”, στα οποία οι κύριοι χαρακτήρες καλούνται να αντιμετωπίσουν επιτακτικές αλλά και αντικρουόμενες επιταγές. Ο Γιατρός της Τιμής είναι ένα έργο ποιητικό και ταυτόχρονα βαθιά σκοτεινό, που περιγράφει έναν κόσμο ηθικού και πνευματικού τέλματος. Για περισσότερα από 350 χρόνια, το έργο και ο συγγραφέας τυγχάνουν ακραίων αντιδράσεων από τους αναγνώστες και τους θεατές, από σκληρές ύβρεις έως άκρατο ενθουσιασμό.

«Το έργο συγκρίνεται με τον Οθέλλο. Ως προς την κίνηση της πλοκής, την οικονομία του υλικού, τη συνάρτηση των διαφορετικών χαρακτήρων με τις πράξεις τους συνολικά, είναι καταφανώς ανώτερο…» έγραφε ο Βρετανός ισπανόφωνος συγγραφέας Gerald Brenan (1894-1987) για τον Γιατρό της Τιμής του. «Ένα από τα πιο ανησυχητικά έργα του παγκόσμιου δραματολογίου […], ένα σκοτεινό αριστούργημα» το χαρακτήριζε ο Βρετανός συγγραφέας και τεχνοκριτικός Michael Billington (1939-).

Σκηνοθετικό σημείωμα

Το ανέβασμα του άπαιχτου στην Ελλάδα αριστουργήματος του Καλντερόν από το θέατρο ΠΟΡΤΑ αντανακλά τη σταθερή πεποίθησή μας, ότι το καλό θέατρο του μέλλοντος στηρίζεται -εκτός των άλλων- στην αναζήτηση ζωντανών κυττάρων της δραματικής τέχνης όχι μόνο σε νεότερα έργα αλλά και σε σημαντικά έργα του παρελθόντος. Ειδικά μάλιστα, όταν αυτή η αναζήτηση ξεφεύγει από τα βεβαρυμμένα από εμμονική επανάληψη στις σκηνές της χώρας, μειωμένα σε αριθμό, κλασικά κείμενα, που δυστυχώς έχουν καταλήξει από την υπερχρήση να κατηγοριοποιηθούν σε μια πληκτικής ασφάλειας ομάδα "αναγνωρίσιμων από το ευρύ κοινό κειμένων". Δεν μας αφορά, λοιπόν, μόνο η ανανέωση της θεατρικής γλώσσας και η πρωτοτυπία της ανάγνωσης, που θα φωτίσει "αλλιώς" κάποια σπουδαία κείμενα, αλλά και αυτή καθεαυτή η αναζωογόνηση του ρεπερτορίου με έργα, που ο θεατής θα έχει τη χαρά να ανακαλύψει μαζί μας. Άλλωστε, οι αποκαλυπτικές εκπλήξεις έρχονται συχνότερα, όταν ταξιδέψεις σε λιγότερο αναμενόμενους και κοινούς τόπους.

Η παράσταση αφιερώνεται στη μνήμη της φίλης και συνεργάτιδας Έλλης Παπαγεωργακοπούλου.

Βοηθός σκηνοθέτη: Ρωμανός Μαρούδης

Φωτογραφίες-Βίντεο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Επικοινωνία & Προβολή: Ελεάννα Γεωργίου

Φωτογραφίες © Πάτροκλος Σκαφίδας

Η παράσταση Ο Γιατρός της Τιμής του επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού

ΠΟΡΤΑ COVID FREE

Η είσοδος στο ΠΟΡΤΑ θα πραγματοποιείται πάντοτε σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις για την είσοδο σε αμιγείς κλειστούς χώρους. Συγκεκριμένα, οι θεατές θα εισέρχονται κατόπιν υποχρεωτικής επίδειξης κατά την είσοδο [α] πιστοποιητικού εμβολιασμού ή [β] πιστοποιητικού νόσησης, που εκδίδεται τριάντα (30) ημέρες μετά από τον πρώτο θετικό έλεγχο και η ισχύς του διαρκεί έως εκατόν ογδόντα (180) ημέρες μετά από αυτόν συνδυαστικά προς αστυνομική ταυτότητα ή δίπλωμα οδήγησης ή διαβατήριο ή άλλο αποδεικτικό ταυτότητας, προκειμένου να διενεργείται έλεγχος ταυτοπροσωπίας προς τα ανωτέρω. Τα ανωτέρω πιστοποιητικά επιδεικνύονται είτε σε έγχαρτη μορφή είτε ηλεκτρονικά μέσω κινητής συσκευής του θεατή, τα οποία ο ιδιοκτήτης ή νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης (ή εξουσιοδοτημένο πρόσωπο) σαρώνει ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής του άρθρου 33 του ν. 4816/2021 (Α' 118) Covid Free GR. Εναλλακτικά, εφόσον ο αλλοδαπός προέρχεται από τρίτη χώρα (εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης), τα πρόσωπα του προηγούμενου εδαφίου ελέγχουν τα ανωτέρω πιστοποιητικά σε έγχαρτη μορφή.

Οι ως άνω υποχρεώσεις περιλαμβάνουν ανηλίκους από δώδεκα (12) ετών και άνω. Οι ανήλικοι από πέντε (5) έως έντεκα (11) ετών, δύνανται να προσκομίζουν, εναλλακτικά, δήλωση αυτοδιαγνωστικού ελέγχου (self-test) τελευταίου εικοσιτετραώρου, στην οποία προβαίνει είτε οιοσδήποτε γονέας, ακόμα και μη έχων την επιμέλεια, είτε κηδεμόνας. Δεν απαιτείται φυσική παρουσία του γονέα ή κηδεμόνα.

Σε όλους τους χώρους είναι υποχρεωτική η χρήση μάσκας.

Φωτογραφίες

2 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

    «Ο Γιατρός της τιμής του» (1635) είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά αλλά και αμφιλεγόμενα έργα της ισπανικής Χρυσής Εποχής (17ος αιώνας) και ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Πέδρο της Καστίλλης (1350-1369) και ανήκει στην κατηγορία των θεαματικών “δραμάτων τιμής”, στα οποία οι κύριοι χαρακτήρες καλούνται να αντιμετωπίσουν επιτακτικές αλλά και αντικρουόμενες επιταγές. Πρόκειται για μια εποχή μεγάλης αστάθειας, μεγάλης αβεβαιότητας, ισχυρών συγκρούσεων, εντυπωσιασμού, στροφής σε μια συντήρηση που φέρνει η Αντιμεταρρύθιση ως απάντηση στον σκεπτικισμό της Αναγέννησης. Μια εποχή φανατισμού, έντονης εξωστρέφειας και ακραίου φόβου, και οι αναγωγές με την εποχή μας είναι μάλλον είναι προφανείς, είτε όσον αφορά την πολιτική αστάθεια, είτε όσον αφορά την απειλή της πανδημίας.

    Ο Θωμάς Μοσχόπουλος είναι η δεύτερη φορά που σκηνοθετεί Καλτερόν ντε λα Μπάρκα. Η πρώτη ήταν «Η ζωή είναι όνειρο», μια σπουδή ανάμεσα στο πεπρωμένο και την ελεύθερη βούληση, το όνειρο και στην πραγματικότητα, που ανέβηκε στο Αμόρε το 2003 και στο θέατρο Πόρτα το 2004.

    Εδώ στο έργο αυτό, σε μια ατμοσφαιρική σκηνή, όπου κυριαρχεί το μαύρο χρώμα, ένα δυστοπικό, ομιχλώδες μέρος γίνεται ένα ατύχημα, που θα ανατρέψει τη ζωή πολλών ανθρώπων.

    Ο βασιλιάς Πέδρο ο Α ’(Στέργιος Ιωάννου )της Καστίλλης επισκέπτεται τη Σεβίλλη. Λίγο έξω από την πόλη, ένα παραλίγο μοιραίο ατύχημα θα κάνει τον διάδοχο και αδερφό του Ενρίκε (Μελαχρινός Βελέντζας) να ξανασυναντηθεί με έναν έρωτά του που νόμιζε χαμένο, τη Δόνια Μενθία (Αμαλία Καβάλη ). Μόλις το αντιλαμβάνεται την φλερτάρει και την διεκδικεί. Εκείνη, όμως, είναι πλέον παντρεμένη με τον επιφανή Σεβιλλιάνο Γκουτιέρε Αλφόνσο ντε Σολίς (Γιώργος Παπαπαύλου) .

    Οι καταστάσεις γύρω από το ερωτικό αυτό τρίγωνοι περιπλέκονται. «Ο Γιατρός της Τιμής του», αντικατοπτρισμός της κοινωνίας, αποδεικνύεται ένα έργο ποιητικό και ταυτόχρονα βαθιά σκοτεινό, που περιγράφει έναν κόσμο ηθικού και πνευματικού τέλματος, τις αξίες σε κρίση, έναν κοινωνικό σκοταδισμό. Για περισσότερα από 350 χρόνια, το έργο και ο συγγραφέας, Πέδρο Καλντερόν ντε λα Μπάρκα, τυγχάνουν ακραίων αντιδράσεων από τους αναγνώστες και τους θεατές, από σκληρές ύβρεις έως άκρατο ενθουσιασμό. Το θέμα του έργου πραγματεύεται μία γυναικοκτονία, αποκύημα μιας πολιτικής αναταραχής και μιας κοινωνικής αστάθειας. Το κείμενο είναι έμμετρο, είναι ένα ποίημα. «Πραγματεύεται ένα πολύ σκληρό θέμα, κανένας σχεδόν από τους χαρακτήρες δεν είναι καλός, δεν έχει καλές πτυχές, όλους τους συναντάμε στη χειρότερη στιγμή τους, και αυτό γίνεται με μία τρομερή καλλιέπεια, και με μία ευγένεια. Αυτή η σχεδόν συγκρουσιακή μορφή ανάμεσα στη φόρμα που υπάρχει και στο θέμα του έργου, είναι κάτι πάρα πολύ γοητευτικό.» όπως καταθέτει η Αμαλία Καβάλη. Είναι τρομερό που στην σκηνή διαμείβονται τα πιο ακραία πράγματα και φέρονται με έναν υψηλό ποιητικό λόγο.

    Η παράσταση δίνει την εντύπωση μιας γκόθικ ιστορίας τρόμου, ίσως υλικό ενός Έντγκαρ Άλαν Πόε ή ενός Χίτσκοκ στα καλύτερά τους. Όλα τονίζουν την σκληρότητα της εποχής, με τα κοστούμια και το μακιγιάζ , τις επιθετικές κινήσεις, τις αντιζηλίες, την ανάγκη που έχει κάποιος να « ξεπλύνει» μόνος του αυτό που θεωρεί ατίμωση παρακάμπτοντας την ανύπαρκτη δικαιοσύνη. Μεσαίωνας. Μια έντιμη γυναίκα, η Δόνια Μενθία (Αμαλία Καβάλη) γίνεται θύμα της ζήλειας του συζύγου της , και ο βασιλιάς ευθύς προξενεύει τον χήρο σύζυγό της σε άλλη γυναίκα που εκείνος είχε εκθέσει. Ζηλεύει αυτός που πρωτίστως είναι ικανός για όσα ζηλεύει και κατηγορεί τον άλλον.

    Εξαιρετικές ερμηνείες των Γιώργου Παπαπαύλου (Δον Γκουτιέρε) και Μελαχρινού Βελέντζας (Δον Ενρίκε). Δυναμικό παίξιμο με εκφραστική κίνηση που δίδαξε με επιτυχία ο Αυγουστίνος Κούμουλος. Ευαίσθητη παρουσία της Αμαλίας Καβάλη (Δόνια Μενθία), μια γυναίκα που δεν προδίδει το συναίσθημα της και μένει πιστή στο ύψος της και την ηθική της.

    Ο Δον Πέδρο ( Στέργιος Ιωάννου) είναι η εκπροσώπηση της αδιάφορης, σαθρής και ανεπαρκούς εξουσίας. Με επιπολαιότητα προτείνει τη λύση μετά το έγκλημα ελαφρά τη καρδία.

    Πέρα από τις ερμηνείες όλων : Γιώργου Παπαπαύλου (Δον Γκουτιέρε)

    Αμαλίας Καβάλη (Δόνια Μενθία ),Μελαχρινού Βελέντζας (Δον Ενρίκε),

    Στέργιου Ιωάννου (Δον Πέδρο), Φώτη Στρατηγού (Δον Αρίας / Λουντοβίκο ),

    Ελένης Δαφνή( Δόνια Λεονόρ/Χαθίντα),

    Αυγουστίνου Κούμουλου (Δον Ντιέγκο) και Παύλου Παυλίδη (Κοκίν) , το δυνατό σημείο της παράστασης είναι η άποψη του σκηνοθέτη που υλοποιείται από τα καταπληκτικά κοστούμια του Βασίλη Παπατσαρούχα, τον φωτισμό του Νίκου Βλασόπουλου και την ευρηματική και εκφραστική κίνηση του Αυγουστίνου Κούμουλου.

    Μια ανάπλαση εποχής που τη διαπερνά ένα σύγχρονο μάτι και δημιουργεί μια δυνατή αίσθηση, συγκίνηση και απορία στο τέλος σχετικά με την ανεπάρκεια της στην απόδοση της δικαιοσύνης.