Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού

Διάρκεια: 95’ λεπτά χωρίς διάλειμμα
Σκηνοθέτης: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Σκηνογραφία: ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΚΑΡΔΑΡΑ
Κοστούμια: ΛΑΜΠΡΙΝΗ ΚΑΡΔΑΡΑ
Φωτισμοί: ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Μουσική: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΤΣΑΚΝΗΣ
Ερμηνεύουν:

Διανομή: Αλίκη: ΜΑΙΡΗ ΡΑΖΗ
Κώστας: ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΟΓΚΑΣ
Τώνης: ΚΩΣΤΑΣ ΔΑΡΛΑΣΗΣ
Μαίρη: ΚΟΡΑΛΙΑ ΤΣΟΓΚΑ
Θεία: ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΡΗΓΟΥ
Μάνος: ΑΝΤΩΝΗΣ ΖΙΩΓΑΣ
Ειρήνη: ΑΝΝΑ ΠΟΡΦΥΡΗ
Γιώργος: ΥΑΚΙΝΘΟΣ ΜΑΙΝΑΣ

Περιγραφή

Το Θέατρο Πρόβα συμμετέχει στον εορτασμό του έτους Καμπανέλλη, 100 χρόνια από τη γέννηση του, με το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού. Η παράσταση μετά την επιτυχία που γνώρισε στο Θέατρο Πρόβα, από την Τρίτη 28 Ιουνίου 2022 και για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων θα παρουσιαστεί στο μοναδικής αισθητικής ανοικτό θέατρο του Μουσείου Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, γνωστό ώς Οικία Κλεάνθους ή Παληό Πανεπιστήμιο, στην Πλάκα .

Περισσότερα

Μία σπαρταριστή αποκαλυπτική σάτιρα

Περίληψη του έργου

«Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είναι ο αντίποδας του κόσμου της «Αυλής των θαυμάτων». Το έργο γράφτηκε από τον Ιάκωβο Καμπανέλλη το 1978 και παρουσιάστηκε από το θέατρο Τέχνης. Η ιστορία του έργου είναι πολύ απλή. Τα επτά αδέλφια, γυναίκες και άντρες, κληρονόμοι μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης, κάτω από την τυραννική αθανασία ενός επτάψυχου πατέρα που μολονότι είναι σε μόνιμη αφασία διατηρεί το 51% των μετοχών του. Τα αδέρφια τσακώνονται μεταξύ τους γιατί όλα θέλουν να ηγηθούν και να αναλάβουν τη διεύθυνση της εταιρείας. Οι ανελέητες ραδιουργίες και οι λυσσαλέοι καυγάδες που γίνονται συνέχεια ανάμεσά τους οδηγούν στην αλληλοεξόντωση τους. Τελικά διαπιστώνουν ότι κυνηγούν και επενδύουν σε ένα μέλλον που δεν το ορίζουν. Μέσα όμως από τις διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις που ζουν αποφασίζουν να συμφιλιωθούν και να μονοιάσουν και να συνεχίζουν να έχουν ακόμα το μπαμπά τους.

Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους θα δούμε ώς Αλίκη την Μαίρη Ραζή και ώς Κώστα τον Σωτήρη Τσόγκα. Μαζί τους συμπρωταγωνιστούν ώς Τώνη ο Κώστας Δαρλάσης, Μαίρη η Κοραλία Τσόγκα, Θεία η Ελευθερία Ρήγου, Μάνος ο Αντώνης Ζιώγας, Ειρήνη η Άννα Πορφύρη και Γιώργος ο Υάκινθος Μάινας. Απολαυστικές ερμηνείες στο διαχρονικό και άκρως επίκαιρο έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη.

Την σκηνοθεσία και τους φωτισμούς υπογράφει ο Παντελής Παπαδόπουλος, την σκηνογραφία και την ενδυματολογία επιμελείται η Λαμπρινή Καρδαρά και την πρωτότυπη μουσική συνθέτει ο Διονύσης Τσακνής.

Λίγα λόγια για την επιλογή του έργου

Το θέατρο «Πρόβα» έχει στο ενεργητικό του μακροχρόνια πορεία παρουσίασης ελληνικών θεατρικών έργων .

Φέτος, ανεβάζουμε τη νέα μας παραγωγή : «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού», ένα από τα πιο σημαντικά έργα της ελληνικής μεταπολιτευτικής περιόδου. Πρόκειται για το έργο που φέρει την υπογραφή του πατριάρχη του ελληνικού θεάτρου, Ιάκωβου Καμπανέλλη. Το έργο, με αφορμή τη διαμάχη για την κληρονομιά μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης, καταγράφει με συγκλονιστικό αλλά και διαχρονικό τρόπο, την απληστία των ανθρώπων και την ακόρεστη δίψα τους για εξουσία και πλούτο. Το έργο γράφτηκε το 1978 αλλά μοιάζει σαν να γράφτηκε σήμερα. Αυτό είναι το μέγα επίτευγμα του Καμπανέλλη, ο οποίος στέκεται στην κορυφή της νεότερης ιστορίας του θεάτρου. Δεν είναι τυχαίο που οι σύγχρονοι του συγγραφείς, αλλά και οι νεότεροι τον αποκαλούν γενάρχη του ελληνικού θεάτρου.

Μαίρη Ραζή – Σωτήρης Τσόγκας

Το θέατρο Πρόβα επιχορηγήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού για το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» του Ιάκωβου Καμπανέλλη.

Εισηγητής Δραματολογίας: ΚΩΣΤΑΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

Βοηθός σκηνοθέτη: ΤΑΣΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Φωτογράφος παράστασης ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΝΗΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

Βοηθός Φωτογράφου ΣΕΜΙΝΑ ΠΑΝΗΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Αφίσα – Εξώφυλλο Προγράμματος ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΥΚΜΗΣΗΣ
Ηλεκτρολόγος
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΣ

Διαχείριση Social Media ΤΖΕΝΗ ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ
Γραφίστρια
ΡΟΖΑ ΠΑΠΠΟΥΤΣΑΚΗ

Τυπογραφείο ANGELAKIS DIGITAL

Κατασκευή Σκηνικού ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΤΕΡΕΛΟΣ

Κουστούμια ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ ΘΕΑΤΡΟΥ ΠΡΟΒΑ

Παραδοσιακές Στολές ΒΕΣΤΙΑΡΙΟ ΣΥΡΟΓΙΑΝΝΗ

Υπεύθυνη παραστάσεων: Φένια Γεωργακοπούλου και Μαίρη Ραζή 

 

Σημείωμα του Σωτήρη Τσόγκα

«Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του Ιάκωβου Καμπανέλλη, και από τα πλέον διακεκριμένα της νεοελληνικής δραματουργίας. Το έργο αυτό αποκλείει από τον δραματουργικό του πυρήνα έντονα ηθογραφικά στοιχεία, για αυτό και παραμένει -43 χρόνια μετά τη γραφή του- επίκαιρο. Διαπραγματεύεται την ακόρεστη και θηριώδη δίψα του ανθρώπου για εξουσία, δύναμη, πλούτο, έλεγχο και εκμετάλλευση. Θέμα δηλαδή υπερ-τοπικό και υπέρ-χρονικό και με αυτή την έννοια, κλασσικό. Ο συγγραφέας κατέρχεται στα άδυτα μιας μεγαλοαστικής οικογένειας και φέρνει στο φως, άλλοτε με κυνικό ρεαλισμό, άλλοτε με επιτηδευμένο μελοδραματισμό και άλλοτε με παρωδιακές εξάρσεις, τον ανελέητο πόλεμο μεταξύ των μελών της, για το ποιος θα κληρονομήσει τα σκήπτρα μιας μεγάλης βιομηχανικής επιχείρησης. Το έργο «Τα τέσσερα πόδια του τραπεζιού»παρουσιάζει με μοναδικό τρόπο, το πώς μεταβάλλονται, αλλοιώνονται και εξαγριώνονται οι δεσμοί αίματος στο κυνήγι της εξουσίας και του πλούτου, μεταμορφώνοντας μία οικογένεια σε αρένα «ζωώδους» και «αιματηρής» μάχης μέχρις εσχάτων. Μία μικρογραφία δηλαδή της σύγχρονης κοινωνίας.

Σημείωμα του σκηνοθέτη Παντελή Παπαδόπουλου

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης δεν έγραψε μόνο υπέροχα θεατρικά έργα, έδωσε στα έργα του και υπέροχους τίτλους ευφυείς, ποιητικούς. Στα τέσσερα πόδια του τραπεζιού ο τίτλος εμπεριέχει το περιεχόμενο και την ουσία του έργου, μία καταπληκτική μεταφορά! Τα τέσσερα πόδια ενός τραπεζιού δεν μπορούν να σταθούν όρθια, αυτόνομα, χωρίς το καπάκι του τραπεζιού, χωρίς την τάβλα θα πέσουν. Στο έργο αυτό ο Καμπανέλλης φεύγει από τη λαϊκή συνοικία, από την αυλή των θαυμάτων και μπαίνει στο αστικό σαλόνι, όπου ζει κινείται και δρα μία επιχειρηματική οικογένεια. Αντιθέσεις, ανταγωνισμοί, συνωμοσίες, πάθη και μίση χαρακτηρίζουν την συνύπαρξη τους. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα τα αδέρφια συντηρούν με κάθε τρόπο τον ημιθανή πατέρα τους στη ζωή. Γιατί χωρίς αυτόν θα πέσουν. Ο πατέρας τους κρατά όρθιους, ενωμένους. Είναι η τάβλα του τραπεζιού. Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης είναι ένας ανατόμος της ελληνικής κοινωνίας, σφράγισε με το έργο του το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Στα τέσσερα πόδια κάνει τομή στη γέννηση της Ελληνικής αστικής τάξης, στη δημιουργία του καπιταλισμού στην Ελλάδα. Με χιούμορ που καίει και με διάθεση σατιρική, με έντονες συγκρούσεις στηλιτεύει νοοτροπίες και συμπεριφορές. Μία κοινωνική, οικογενειακή κωμωδία. Μάλλον ένα έργο κωμικοτραγικό. Στόχος μία ευφροσύνη παράσταση με σκέψη και ουσία. Χαίρομαι που συνεργάζομαι και πάλι με το θέατρο Πρόβα, την Μαίρη Ραζή και το Σωτήρη Τσόγκα που ξέρουν να δημιουργούν ένα περιβάλλον ανθρώπινο, φιλικό και δημιουργικό. Τους ευχαριστώ.

Σημείωμα του Κώστα Γεωργουσόπουλου

Ο Καμπανέλλης δεν έχει επώνυμους δασκάλους δεν ανήκει σε καμία σχολή. Δεν μαθήτευσε συστηματικά στη θεατρική πιάτσα, ήρθε στο θέατρο επιφορτισμένος με την τραυματική εμπειρία του Μαουτχάουζεν και θυμωμένος γιατί ο άνθρωπος που έχει το προνόμιο να εκλεγεί το χαρίεν συνήθως κατέφυγε στο χαώδες. Ο Καμπανέλλης έμαθε θέατρο ως μαγεμένος θεατής στους σκοτεινούς εξώστες του Εθνικού Θεάτρου και στα τρίζοντα καθίσματα του Θεάτρου Τέχνης. Είναι ευτυχώς ένας ιδιοφυής αυτοδίδακτος. Αλλά και ένας συλλέκτης σπάνιων χειροποίητων αισθημάτων θεατρικής καταγωγής. Όλο το έργο του Καμπανέλλη είναι οι απεγνωσμένες προσπάθειες του ανθρώπου της γενιάς του να κατοικήσουν το μεταβαλλόμενο ραγδαία χώρο τους. Αρχοντικά που καταρρέουν, αυλές που γκρεμίζονται, εστίες ή οικογενειακά τραπέζια που ακυρώνονται ως αμπάριζες ζωής, απονευρωμένες απόπειρες επιστροφής στα πάτρια, τραυματικές μνήμες ζωής καθημαγμένες από τις προδοσίες και μέσα σ΄ αυτό το αλλοπρόσαλλο άνευ αρχών δούναι και λαβείν παγιδευμένος ο Έλληνας του Καμπανέλλη, ονειροπόλος και χωμάτινος, γενναιόδωρος και μίζερος μαζί, προδομένος και ποταπός, προδότης, προσηνής και ανοίκειος, ανοιχτός σφιχτός σε επιθυμίες, λάγνος και ηθικολόγος, αλήτης, φυγάς και σπιτόγατος, κοπανατζής και κλεπταποδόχος, βασανιστής και αιώνιο θύμα, νοσταλγός των μεγάλων οριζόντων και καρπαζοεισπράκτορας της δεκάρας, αυτός ο μέγας, ο μικρός Έλληνας που με το ένα χέρι ανακατεύει το βόθρο και με το άλλο θωπεύει το γαλαξία.

Ο Καμπανέλλης από το 1957 που τον καθιέρωσε ο Κουν έως σήμερα, άνοιξε με τον ευλογημένο εμπειρισμό του τον δρόμο της μεταπολεμικής μας δραματουργίας και τον έστρωσε με προδιαγραφές λεωφόρου.

Σ’ αυτόν τον δρόμο σήμερα οδοιπορούν αξιόλογοι Έλληνες συγγραφείς. Το παρήγορο είναι πως σ’ αυτήν την οδοιπορία πρωτοπορεί ακμαίος, σύγχρονος, έκπληκτος πάντα, συχνά θυμωμένος και πάντα ως την απελπισία αισιόδοξος. Ο Καμπανέλλης έγινε με το έργο του ένας από τους κρίκους που αποτελούν την πολιτιστική πνευματική άλυσο της ελληνικής συνέχειας ήθους και διάνοιας. Αντιπροσωπεύει αυθεντικά αυτό που έλεγε ο Σεφέρης πως «σ’ αυτόν τον τόπο όλοι μας είμαστε τραγικά αυτοδίδακτοι»! Στο «Τέσσερα πόδια του τραπεζιού» είδε την αδηφάγο νέα γενιά των εχόντων να περιφέρεται σαν τα κοράκια πάνω από το πτώμα του παλιού αυτοδημιούργητου μεγαλοαστού παλαιάς κοπής.

Είναι παρήγορο που ύστερα από την «Φλαντρώ» του Χόρν, την «Δράκαινα» του Μπόγρη, το «Μία νύχτα μία ζωή» του Σπύρου Μελά, τους «Παλαιστές» του Στρατή Καρρά, η Μαίρη Ραζή και ο Σωτήρης Τσόγκας μας πλουτίζουν με ένα ακόμη διαμάντι της ελληνικής δραματουργίας μας. Είναι κέρδος για το Θέατρο μας αλλά και για την εμπειρία των ηθοποιών μας να αναδεικνύουν κείμενα που είναι χαρισματικά, δηλαδή από την κούνια τους πλασμένα για να ζήσουν και να ανασαίνουν στη σκηνή.

Φωτογραφίες

13 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Ορισμένα ονόματα, έχουν κατορθώσει να ταυτιστούν με την ποιότητα (που τόσο ψάχνουμε να βρούμε απεγνωσμένα όλοι στις μέρες μας), αποτελώντας εγγύηση ότι αυτό που πρόκειται να ακούσουμε ή να δούμε θα μας αφήσει ικανοποιημένους.
    Όπως ο Μίκης Θεοδωράκης που σαν σήμερα 1 χρόνο πρίν πέρασε στην αιωνιότητα… Ανεξάρτητα το ποιοι είναι οι ερμηνευτές γνωστοί ή άγνωστοι πάμε να τους ακούσουμε… Πάμε να ακούσουμε Θεοδωράκη!
    Έτσι και ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο πατριάρχης του θεάτρου, στον οποίον έχει αφιερωθεί και το έτος που διανύουμε σήμερα (2022), αποτελώντας το όνομά του εγγύηση ότι το έργο που πρόκειται να δούμε, αδιαμφησβήτητα θα μας ικανοποιήσει. Όπως και έγινε…
    Χθές Πέμπτη 1/9/2022, πηγαίνοντας για πρώτη φορά στον υπέροχο, ζεστό και πολύ φιλόξενο χώρο του Παλιού Πανεπιστημίου – Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, που βρίσκεται κάτω ακριβώς από την Ακρόπολη, μεταφερθήκαμε κατευθείαν σε μια άλλη εποχή της Αθήνας. Χαρακτηριστικό είναι ότι μέχρι να ακουστεί και το 3ο κουδούνι για να ξεκινήσει η παράσταση «ΤΑ 4 ΠΟΔΙΑ ΤΟΥ ΤΡΑΠΕΖΙΟΥ» με την μητέρα μου ταξιδεύαμε, σαγηνευμένοι από τον υπέροχο χώρο που αντικρίζαμε.
    Η παράσταση αρχίζει…
    Το έργο εκτυλίσσεται σε δύο χώρους. Αρχικά στο σαλόνι του σπιτιού του μεγαλύτερο παιδιού της οικογένειας του Κώστα και έπειτα στου Τώνη, όπου τα 7 παιδιά της οικογένειας (4 αγόρια και 3 κορίτσια), μέσα από τις δύο πολύωρες οικογενειακές συναντήσεις που πραγματοποιούν προσπαθούν “να βγάλουν” ο ένας τα μάτια του άλλου, με σκοπό να επικρατήσει στην οικογένεια και να κληρονομήσει τα περισσότερα από την αμύθητη περιουσία του εφτάψυχου πατέρα τους που δεν λέει (δυστυχώς για αυτούς) να πεθάνει (αποτελώντας δυστυχώς μια μικρογραφία της κοινωνίας στην οποία ζούμε), καθώς σε ηλικία 99 ετών έχει περάσει όχι 1, ούτε 2, ούτε 3…, αλλά συνολικά 9 εγκεφαλικά επεισόδια και σύμφωνα με τα λεγόμενα του Κώστα, η υγεία του βαίνει όλο και καλύτερα.
    Και ξαφνικά εκεί που η συνάντηση μεταξύ των παιδιών της οικογένειας φαίνεται να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, εισέρχεται (η αγαπημένη μου) θεία των παιδιών, που σε κάνει να γελάς με την καρδιά σου, μη μπορώντας να ανασάνεις απ’ τα γέλια, δίνοντας στο έργο μια πιο ανάλαφρη και χαρούμενη νότα στην όλη υπόθεση του έργου, που περιστρέφεται γύρω απ’ τον πατέρα και την περιουσία του.
    Έπειτα από τις δύο πολύωρες συζητήσεις μεταξύ των 7 κληρονόμων, που έφτασαν μάλιστα στο σημείο να ανταλλάσσουν σκληρές κουβέντες, κατηγορίες, βρισιές και παρολίγον να χτυπηθούν μεταξύ τους, κατάλαβαν το μάταιο της υπόθεσης, ότι ο πατέρας τους δεν πρόκειται να πεθάνει. Αμέσως επίκεντρο του ενδιαφέροντός τους γίνεται ο πατέρας τους και αρχίζουν να τον νοιάζονται, καθώς πλέον αρχίζουν να ενδιαφέρονται όχι για το πότε θα πεθάνει και θα ανοίξει η διαθήκη του, αλλά να ζήσει όσα χρόνια μπορεί περισσότερο! Κλείνοντας μάλιστα το έργο με τη χαρακτηριστική φράση: «Μπορεί να μην έχουμε παιδιά, αλλά μπαμπά έχουμε ακόμη...».
    Το πρόγραμμα του έργου σας το συστήνω οπωσδήποτε να το αγοράσετε, καθώς εκτός του ότι στηρίζουμε την καταπληκτική και αξιοζήλευτη αυτή προσπάθεια των ηθοποιών, είναι αρκετά προσεγμένο, καθώς εμπεριέχει ολόκληρο το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη και προς έκπληξη του θεατή και ένα υπέροχο τσίπουρο, το οποίο μπορείτε να πίνετε σιγά- σιγά καθ’ όλη τη διάρκεια των συζητήσεων των κληρονόμων συμμετέχοντας και ΄σεις έμμεσα στην καταπληκτική αυτή παράσταση. Σας συστήνω ανεπιφύλακτα να δείτε το συγκεκριμένο εξαιρετικό έργο ειδικά μέσα στο 2022, καθώς όπως προ είπαμε, είναι ένα έτος αφιερωμένο ειδικά στον Καμπανέλλη και στο έργο του.
    Θερμά συγχαρητήρια στους ηθοποιούς για την εξαιρετική παράσταση, κάνοντας και εμάς τους θεατές μέρος του έργου.
    Ευχαριστούμε πολύ Θεατρομάνια για τη δυνατότητα που μας έδωσες να παρακολουθήσουμε την υπέροχη αυτή παράσταση!

  2. Η ομορφότερη θεατρική εμπειρία μου ως τώρα. Υπέροχη παράσταση χωρίς προσπάθεια εντυπωσιασμού όπως συμβαίνει σε υπόλοιπες παραστάσεις της εποχής μας. Όμορφες ερμηνείες σε ένα χώρο αγαπημένο,κάτω από την Ακρόπολη! Μαγεία! Ευχαριστούμε πολύ θεατρομανια.

  3. Ειδαμε την υπεροχη παρασταση τα 4 ποδια του τραπεζιου σε ενα φανταστικο περιβαλον με φοντο την Ακροπολη. Απο τα καλιτερα και αρτιοτερα εργα του Καμπανελλη Διαχρονικο καυστικο και ταυτοχρονα επικαιρο οσο ποτε! Πολλα ευχαριστω στην Θεατρομανια για την προσκληση!

  4. Ευχαριστώ την Θεατρομάνια για την ευκαιρία που μου έδωσε να παρακολουθήσω την εξαιρετική αυτή παράσταση στην ειδυλλιακή αυλή στα ριζά της Ακρόπολης. Πολύ καλή σκηνοθεσία και ερμηνεία από τους ηθοποιούς . Εξαίρετο το κείμενο και η μεταφραση . Την παρασταση συνιστώ ανεπιφυλακτα.