Συνέντευξη με την Πέλια Γιαννουλάτου για την παράσταση "Κρυφός καημός"

Επιμέλεια συνέντευξης: Κωνσταντίνος Πλατής

Ποιος Κρυφός Καημός διατρέχει το κείμενο του Καρκαβίτσα;
Ο κρυφός καημός που διατρέχει το συγκεκριμένο κείμενο έχει διττή όψη. Αφορά στον εγκλωβισμό και στην καταπίεση που έχει υποστεί η πρωταγωνίστρια και αφηγήτρια της ιστορίας ,η οποία αναγκάζεται να αρνηθεί την γυναικεία φύση της προκειμένου να συμμορφωθεί στις επιταγές του πατέρα της ,ο οποίος μη έχοντας αρσενικό τέκνο να προσφέρει στη επανάσταση αποφασίζει να μεταλλάξει την κόρη του από Χρυσή σε Χρύσαντο και να την στείλει να πολεμήσει. Αφορά, όμως, και στον ανεκπλήρωτο έρωτα της κοπέλας απέναντι στον καπετάνιο Δήμο Βαρώση ,που αδυνατεί να του τον φανερώσει εξαιτίας της μεταμφίεσής της σε άνδρα.

Ποιες αναφορές του διηγήματος είναι διαχρονικές; 
Η διαχρονικότητα του έργου αποτυπώνεται στους δύο κύριους άξονες γύρω από τους οποίους αυτό περιστρέφεται, τον πόλεμο και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία. Από τη μία πλευρά ο πόλεμος αποτελεί έναν από τους βασικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας καθώς η εμφάνισή του είναι συχνή και καθοριστική στο εκάστοτε κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι. Αν και το στοιχείο της βαρβαρότητας που τον διακρίνει δεν διαφέρει ιδιαίτερα από εποχή σε εποχή ,το προφίλ του οικοδομείται από ένα πολύπλοκο σύμπλεγμα παραγόντων ,ικανό να του προσδώσει συγκεκριμένη ταυτότητα. Ανεξάρτητα όμως από τις αιτίες που τον προκαλούν και τα αποτελέσματα που αυτός επιφέρει, έχει απασχολήσει έντονα την ανθρωπότητα μέσα στους αιώνες και συνεχίζει να αποτελεί μείζον ζήτημα μέχρι και σήμερα, από τη στιγμή που ελλοχεύει ο κίνδυνος να ξαναχρησιμοποιηθεί ως έσχατη αλλά μοναδική συνθήκη για την επίλυση των προβλημάτων της σημερινής παγκόσμιας κατάστασης. Από την άλλη πλευρά η αναφορά στη φύση και θέση της γυναίκας , σε μία κοινωνία που δεν της δίνει την δυνατότητα να αποφασίσει για την ζωή της και να κάνει τις δικές της επιλογές, αλλά την υποχρεώνει να υποταχθεί στη θέληση του άνδρα, αποτελεί ένα διαχρονικό ζήτημα αφού ακόμα και σήμερα παρότι προστατεύεται νομικά από το κράτος ,στις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες τουλάχιστον, συνεχίζει να πέφτει θύμα εκμετάλλευσης, σωματικής και ψυχικής γεγονός που την αναγκάζει να υποδυθεί ρόλους που δεν ταιριάζουν με την προσωπικότητά της προκειμένου να προστατευτεί και να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.

Με ποιο τρόπο δουλέψατε μέχρι να πάρει αυτό το κείμενο σάρκα και οστά; 
Αρχικά διαβάσαμε αρκετές φορές το κείμενο ώστε να φτάσουμε σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο εμβάθυνσης και κατανόησης του θέματος .Στη συνέχεια καθοδηγούμενες από τον ίδιο το λόγο του Καρκαβίτσα και τις εικόνες τις οποίες εκείνος δημιουργεί ξεκινήσαμε να κάνουμε δοκιμές με σκοπό την αναπαράστασή τους. Τέλος, δημιουργήθηκε η ανάγκη χρήσης σκηνικών αντικειμένων προκειμένου να ορίσουμε τους υπόλοιπους ρόλους του έργου αλλά και τους διαφορετικούς χώρους. Οι ιδέες που «έπεφταν στο τραπέζι»  λειτουργούσαν συμπληρωματικά η μία προς την άλλη, αλλά και ως εφαλτήριο δύναμη για το επόμενο βήμα… και κάπως έτσι οι λέξεις ζωντάνεψαν.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε κατά τη δημιουργική διαδικασία;
Η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσαμε, ήταν το πώς είναι δυνατόν με δύο ανθρώπους πάνω στη σκηνή να ζωντανέψουν οι εικόνες που περιγράφονται στο διήγημα. Ο χώρος αλλάζει συνέχεια, υπάρχει πλήθος διαφορετικών ρόλων και στρατιές ολόκληρες Ελλήνων και Τούρκων. Τη λύση μας έδωσαν κάποια απλά σκηνικά αντικείμενα τα οποία χρησιμοποιούνται με σκοπό να σηματοδοτήσουν αυτούς τους χώρους και τους ανθρώπους.

Προς τα πού κοιτάζει αυτή η νεοσύστατη ομάδα που φέρει το όνομα Tou Senpleman, ελληνιστί "απλά";
Μελλοντικά σχέδια υπάρχουν αλλά είναι ακόμα στα σκαριά. Προς το παρόν μας ενδιαφέρει να συνεχίσουμε με τον Κρυφό Καημό και να επικοινωνήσουμε αυτή την παράστασή και με άλλους ανθρώπους. Το όνομα της ομάδας μας προέκυψε επειδή απλά βρεθήκαμε, απλά προτάθηκε το συγκεκριμένο κείμενο και απλά αποφασίσαμε να δουλέψουμε μαζί.

Ποια η σημασία αυτής της παράστασης για σένα, προσωπικά;
Το ίδιο το έργο έχει μεγάλη σημασία διότι παρουσιάζει μια φαινομενικά απλή ιστορία η οποία όμως κρύβει σύνθετα και διαχρονικά ζητήματα. Δοκιμάσαμε να ζωντανέψουμε αυτή την ιστορία και να την μοιραστούμε με το κοινό με έναν τρόπο που να αφορά ανθρώπους διαφορετικών ηλικιών και ει δυνατόν να τους συνεπαίρνει. Ελπίζω να το καταφέραμε. Η συνεργασία μου με την Νίκη Δουλγεράκη και την Ηλιάνα Μπαφέρου δεν θα μπορούσε να είναι καλύτερη και είμαι πολύ χαρούμενη που ξεκινήσαμε μαζί να κάνουμε το πρώτο μας βήμα ως ομάδα, το οποίο ήταν η συμμετοχή στο φεστιβάλ της Φάμπρικας μέχρι τις παραστάσεις μας στο σήμερα.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ