Κριτική για την παράσταση "Dogville"

Dogville

Από τον Τιμόθεο Μαυρόπουλο (Υποψήφιος διδάκτωρ στο Stockholm School of Economics)

-  Καλωσήρθατε στο Σκυλοχώρι!

- Kαλώς Σας βρήκαμε.

Στο Θέατρο Ακρόπολ. Η ταινία του Λαρς Φον Τρίερ μετενσαρκώνεται επί σκηνής. Σκοτάδι, γυάλινο περιτοίχισμα. ‘Ηχος εργασίας άνευ χαράς. Θυμάμαι μια ανάλυση από τον Σλάβοϊ Ζίζεκ, που σημείωνε ότι το περιεχόμενο κάθε σύγχρονης ταινίας εκφράζεται μέσα από την αδυναμία της ίδιας της δημιουργίας της. Το παράδειγμά του ήταν το αριστουργηματικό Dogville του Φον Τρίερ. Οι οριογραμμές προκαταλήψεων και άλλων «πηγαίων καλών» του συνειδησιακού σκελετού μιας κοινωνίας δεν χρειάζονται οστά. Και στον πίνακα με κιμωλία να είναι χαραγμένες, και με γυάλινους τοίχους να περικυκλώνονται, παραμένουν ολοζώντανες και αποτελεσματικές.

Στη σκηνοθεσία της Έφης Γούση το Dogville μετενσαρκώνεται αποτελεσματικά. Γιατί γίνεται ασυνείδητα. Πηγαία. Εξαιρετικά μετενσαρκωμένη στη Γκρέις η Γιούλικα Σκαφιδά. Το κύκνειο άσμα αποχαιρετισμού στο κάθε τι ανθρώπινο συμπυκνώνεται στην κραυγή απελπισίας της. Ο θεατής μένει άναυδος.

Η ευελιξία της έκφρασης από την ομάδα του Ευθύμη Ζησάκη, Μιχάλη Λεβεντογιάννη, Ρομάνα Λόμπατς, Γιώργου Νούση, Δημήτρη Πασσά και Πηνελόπης Τσιλίκα.

Η κατάπτωση της ηρωίδας από αθώα σε κοινωνικά (δυσπρόσδεκτα) αποδεκτή. Η εμπιστοσύνη, που καταναλώνεται από έναν άνδρα - οραματιστή που δεν αντέχει να σηκώσει το βάρος της φανέλας «Ήρωας». Το κοινωνικό αντίκτυπο που έχει η «φιλοξενία» της Γκρέις στο Σκυλοχώρι. Όλα σφραγίζονται ανεπανάληπτα στο μυαλό των θεατών.

Η έννοια του ανταλλάγματος — κοινωνικού και συμβολικού — ταΐζει όλη την υπόθεση. Παρέα με αντάλλαγμα και η εκδίκηση.

Κυνηγημένη από μία ομάδα γκάνγκστερ, η Γκρέις αναζητά καταφύγιο στο Dogville... για να καταλήξει και πάλι στην αγκαλιά του μπαμπά - γκάνγκστερ της, το θέλημα του οποίου και εκτελεί α λα coup de grâce, με χαριστική βολή εκδίκησης. Το γκανγκστερικό κόλπο της Συγχώρησης μέσω Εκδίκησης δεν παραξενεύει την Γκρέις. Αλαζονική στη μεγαλοκαρδία της δεν ήθελε να είναι, με αποτέλεσμα μόνο ο τυφλός σκύλος του Ντόγκβιλ, — ο Μoases — να παραμένει ζωντανός, αποφεύγοντας τις θανατηφόρες επιπτώσεις της εκδίκησης της πρωταγωνίστριας. Παραμένει δικό του το Σκυλοχώρι.

Η Γκρέις γδύνεται στη σκηνή, αλλά κάτι παραμένει άπιαστο: η μεταμόρφωση του κοινωνικού σε υπερκοινωνικό. Δεν ολοκληρώνει την Επανάστασή της η Γκρέις. Ο Χριστός ήταν Επαναστάτης τέλειος, γιατί συγχωρούσε. Η πρωταγωνίστρια με τα ηχηρά ΜΠΑΜ του πιστολιού της χύνει αίμα των κατοίκων, που την προσέβαλαν και ατίμησαν. Γιαουρτάκι νόστιμο τα αίματα κατοίκων στον γυάλινο κύβο, και η εκδίκηση πάντα κρύα.

«Σ’ αυτό το μέρος τα ουράνια δεν συνηθίζουν να βρέχουν δώρα...» Ναι, αλλά εμείς για Συγχώρηση τραυλίσαμε. Μόνο.

-Σας είναι τόσο δύσκολο, κα Γκρέις;

-Αδύνατο. Η λέξη αυτή ακούγεται σαν το προτελευταίο «ΜΠΑΜ» του πιστολιού της. Γιατί όσο σκυλάνθρωπος και να θέλεις να είσαι... άνθρωπος παραμένεις. Το τελευταίο της «ΜΠΑΜ» μάλλον θα καταλήξει στον κρόταφό της...

Το Dogville της Γκρέις όμως ανήκει στο παρελθόν. Μα το δικό μας το Σκυλοχώρι;

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ