Κριτική για την παράσταση "Μάτια παντού-αναζητώντας τ' αγαπημένα μάτια"

Από την θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Αλέξανδρος Λυκούρας, μετά τα Γραπτά Ίχνη που παίχτηκαν το 2015, στο Χώρο Τέχνης 14η Μέρα και στο Ιστορικό Αρχείο του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς, παρουσιάζει το νέο του έργο «Μάτια παντού – αναζητώντας τ’ αγαπημένα μάτια».

Το έργο είναι ένας μονόλογος με θέμα τον Έρωτα, μια αναζήτηση επί σκηνής του Έρωτα στα μάτια ενός αγαπημένου προσώπου με το οποίο θα συμπορευτεί κάποιος στη ζωή και στα μάτια του θα αναγνωρίζει την αγάπη.

Ένας ηθοποιός μεταφέρει και στήνει στη σκηνή του θεάτρου σκηνικά σε μικρή κλίμακα, μεταφέροντάς μας σε πόλεις, πραγματικές ή φανταστικές και αναρωτιέται: Τι συμβαίνει όταν δυο ζευγάρια μάτια συναντιούνται σε μια πλατεία; Σ' ένα στενό λιθόστρωτο δρομάκι; Πού εντοπίζεται άραγε η απαρχή του Έρωτα, πώς αγκιστρώνεται στα μάτια και μένει εκεί και για πόσο διάστημα; Υπάρχει έρωτας, που διαρκεί μια ζωή;

Το έργο εστιάζει στα μάτια και στην  όραση. Τι βλέπουν ; Αυτό που υπάρχει ή αυτό που θέλουν να δούνε; Αναφέρεται στην ανατομία του ματιού και περιγράφει το μάτι του πετρίτη, αυτού του αρπακτικού πουλιού, που από πολύ μακριά διακρίνει το θήραμά του. Οι εικόνες που βλέπουν τα μάτια, οι εκφράσεις που παίρνουν και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο επιστρατεύεται για να αφηγηθεί ιστορίες, να τονίσει συναισθηματικές εξάρσεις και να αναδείξει τα μάτια ως τον πιο ειλικρινή εκφραστή του Έρωτα.

Είναι ένα ιδιαίτερο θέατρο με αντικείμενα, με υπέροχες ξύλινες κατασκευές, που στήνει ο Αλέξανδρος Λυκούρας και με ξύλινες κούκλες που αναπαριστούν τους ήρωες. Η παράσταση είναι άμεση, με ρυθμό και με λόγο λιτό και γρήγορο σαν επτανήσιο αφηγηματικό τραγούδι.

Το κείμενο εμπνέεται από ένα ποίημα του σατιρικού ποιητή Γεωργίου Μολφέτα (1871–1916), που δημοσιεύτηκε σε φύλλο της σατιρικής εφημερίδας Ζιζάνιο, που εξέδιδε ο ποιητής στο Αργοστόλι της Κεφαλονιάς από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 20ου. Στο κείμενο επίσης υπάρχουν στοιχειά από τη ζωή του Αλέξανδρου Σολομού (περ. 1803–1885). Ο Αλέξανδρος Σολομός δημιούργησε το ομώνυμο θέατρο που λειτούργησε στο Αργοστόλι από το 1837 έως το 1858 και ήταν προπάππους του σκηνοθέτη Αλέξη Σολομού (1918–2012).

Ξεκινώντας από φανταστικές ιστορίες ή και καθημερινές, αλλά ανώνυμες, ο  έρωτας τελικά αναζητήθηκε και στη διήγηση μιας πραγματικής ιστορίας, του  Αλέξανδρου Σολομού (1803 – 1885), δικηγόρου και δικαστή και της γυναίκας του. Ο Αλέξανδρος δεν έμελλε να μείνει στην Ιστορία για τις δικηγορικές του επιδόσεις (παρότι ήταν σπουδαίος νομικός), ούτε για εκείνες στην ποίηση, την οποία αγαπούσε με θέρμη. Είχε ερωτευτεί την μετέπειτα σύζυγό του, με την οποία είχαν πρωτοσυναντηθεί στην Τεργέστη το 1834. Για τα μάτια αυτής της γυναίκας, είχε την ιδέα, στα μέσα της δεκαετίας του 1830, να μετασκευάσει σε θεατρική στέγη το ισόγειο της αρχοντικής οικίας της οικογένειάς του σε κεντρικό σημείο του Αργοστολίου και χάρισε έτσι στην Κεφαλονιά το δεύτερο γνωστό μέχρι σήμερα θέατρό της (έστω και εκ μετασκευής), μετά το θέατρο του Σπυρίδωνος Μπερέττα στις αρχές του 19ου αιώνα.

Ο Αλέξανδρος κράτησε τον επάνω όροφο του σπιτιού ως κατοικία της οικογένειας, αλλά παρακολουθούσε στενά τα τεκταινόμενα στο θέατρό του. Το θέατρο ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις του ιδιαίτερα αγαπητού στα Επτάνησα είδους της ιταλικής όπερας. Ο Σολωμός και η γυναίκα του είχαν τα καυγαδάκια τους, αλλά όλα ξεπερνιόνταν καθώς πήγαιναν στο θέατρο και αυτό τους ένωνε και ξανάσμιγαν, ως την φορά που εκείνη δε μπορούσε να ακολουθεί πια και στη σχέση αυτή είχαν ο δυο τους απομακρυνθεί.

Το έργο «Μάτια παντού, αναζητώντας τ’ αγαπημένα μάτια», παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το Μάιο του 2017 στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου «ο Κέφαλος».

Ο Αλέξανδρος Λυκούρας με την επίβλεψη και συνεργασία της Παναγιώτας Κωνσταντινάκου, δημιούργησαν ένα ωραίο κείμενο, με αφήγηση, ποίηση και ωραίες εικόνες. Ο ηθοποιός Αλέξανδρος Λυκούρας αφηγείται με κάθε τρόπο. Είναι καταπληκτικός ο τρόπος με τον οποίο ενεργοποιεί κοιτώντας τους θεατές και τους απευθύνεται, μη περιμένοντας απάντηση, μόνο ενεργοποιώντας τους, συναισθηματικά και οδηγώντας τους δυστυχώς στην πικρή διαπίστωση ότι όλα κάμπτονται με το χρόνο και οι πιο συναρπαστικοί έρωτες, έχουν άδοξο τέλος.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ