Φιλουμένα Μαρτουράνο

Αρχείο Παίχτηκε από 18/10/2023 έως 31/01/2024
στο Δημήτρης Χορν
Διάρκεια: 130' (με διάλειμμα)
Κείμενο: Εντουάρντο Ντε Φιλίππο
Μετάφραση: Ειρήνη Μποζοπούλου
Δραματουργική επεξεργασία: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Σκηνοθέτης: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος
Σκηνογραφία: Ηλένια Δουλαδίρη
Κοστούμια: Ηλένια Δουλαδίρη
Φωτισμοί: Σοφία Αλεξιάδου
Μουσική: Πάνος Γκίνης
Ερμηνεύουν:
Διανομή
Φιλουμένα Μαρτουράνο - Μαρία Ναυπλιώτου
Ντομένικο Σοριάνο - Μελέτης Ηλίας
Ροζαλία Σολιμένε - Πηνελόπη Μαρκοπούλου
Αλφρέντο Αμορόζο - Κωνσταντίνος Γαβαλάς
Λουτσία - Νεφέλη Μαϊστράλη
Νταϊάνα - Ιωάννα Τζίκα
Ουμπέρτο - Βασίλης Ντάρμας
Ρικάρντο - Βασίλης Μηλιώνης
Μικέλε - Βαγγέλης Δαούσης

Περιγραφή

Μετά τα συνεχόμενα sold out και τη μεγάλη αγάπη του κόσμου η Μαρία Ναυπλιώτου και o Μελέτης Ηλίας επιστρέφουν στο Θέατρο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΟΡΝ στη ΦΙΛΟΥΜΕΝΑ ΜΑΡΤΟΥΡΑΝΟ .
Οι φτωχογειτονιές της Νάπολης παίρνουν σάρκα και οστά για δεύτερη χρονιά στο Θέατρο Δημήτρης Χορν, εκεί όπου ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος σκηνοθετεί δύοσπουδαίους ηθοποιούς του ελληνικού θεάτρου, τη Μαρία Ναυπλιώτου και τον Μελέτη Ηλία στη γλυκόπικρη κωμωδία του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο «Φιλουμένα Μαρτουράνο».

Περισσότερα

Μετά την περσινή μεγάλη επιτυχία και αφού «κέρδισε» κοινό και κριτικούς, η «Φιλουμένα Μαρτουράνο», ένα από τα πιο γνωστά και αγαπημένα θεατρικά έργα του παγκόσμιου θεατρικού ρεπερτορίου, επιστρέφει τον Οκτώβριο του 2023 στο θέατρο Δημήτρης Χορν βάζοντας στο μικροσκόπιο τη γυναίκα, τις ανθρώπινες σχέσεις και τις προβληματικές οικογενειακές και κοινωνικές δομές.

Δύο κόσμοι έρχονται αντιμέτωποι και τα στερεότυπα της πατριαρχίας κλονίζονται με όχημα τη σπουδαία γλώσσα του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο στην τρυφερή αυτή ιστορία αγάπης, πίστης και συγχώρεσης που σήμερα μοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ. Υπό το σκηνοθετικό βλέμμα του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, η Μαρία Ναυπλιώτου δίνει μία συγκλονιστική ερμηνεία ως Φιλουμένα Μαρτουράνο, μία ηρωίδα που μέχρι σήμερα αποτελεί σύμβολο ηρωισμού, επιβίωσης και μητρότητας, ενώ ο Μελέτης Ηλίας ως Ντομένικο Σοριάνο αποδεικνύει πως όλα μπορούν να αλλάξουν αρκεί να υπάρχει αγάπη. Μαζί τους ένα εξαιρετικό καστ με τους: Κωνσταντίνο Γαβαλά, Τίτο Γρηγορόπουλο, Ελευθερία Κοντογεώργη, Πηνελόπη Μαρκοπούλου, Ιωάννα Τζίκα Βασίλη Τσαλίκη και Μιχάλη Ψαλίδα.

Το έργο

Το αριστούργημα του Εντουάρντο ντε Φιλίππο αποτελεί υπόδειγμα λυρικής και ρομαντικής γραφής, με έντονα κωμικά στοιχεία και έξυπνους διαλόγους. Γράφτηκε αρχικά ως φόρος τιμής στην αδελφή του συγγραφέα, Τιτίνα, μια διάσημη Ναπολιτάνα θεατρική ηθοποιό, η οποία  και ανέλαβε τον πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρώτη παρουσίαση του έργου στη Νάπολη το 1946. Αργότερα γνώρισε τεράστια κινηματογραφική ταινία στη μεγάλη οθόνη ως “Γάμος αλά Ιταλικά” με τη Σοφία Λόρεν και τον Μαρτσέλο Μαστρογιάνι και ταυτόχρονα καθιερώθηκε σαν κλασικό θεατρικό έργο.

Η Φιλουμένα Μαρτουράνο είναι η γυναίκα που δεν κλαίει ποτέ. Τα δάκρυά της έχουν στεγνώσει από τις στενοχώριες και τις λύπες. Στις φτωχογειτονιές της Νάπολης, ο ευκατάστατος όμορφος έμπορος Ντομένικο Σοριάνο τη συναντά σ’ έναν οίκο ανοχής να παλεύει για τη ζωή τη δική της και των ανθρώπων που αγαπά. Σταδιακά γίνεται ερωμένη του. Ύστερα, μάλιστα, από είκοσι χρόνια συμβίωσης, ο Σοριάνο ετοιμάζεται να παντρευτεί μια πολύ νεότερή του γυναίκα. Η Φιλουμένα τότε ξεσπά και χρησιμοποιεί τα κρυφά μεγάλα της όπλα.

Ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος γράφει για το έργο

«Όλα έγιναν κάποτε. Κάποτε της είπαν πως έγινε γυναίκα. Δεν είναι κορίτσιπια. Κάποτε έφυγε από το σπίτι της το πατρικό και πήγε σε εκείνο το άλλο"σπίτι". Κάποτε γνώρισε κι εκείνον. Κάποτε την γνώρισε κι αυτός. Κάποτεέμεινε  έγκυος και μετά ξανά και ξανά. Και κάποτεεκείνος της ζήτησε να μείνει μαζί του, χωρίς να της το ζητήσει και ποτέαληθινά. Ύστερα το ξέχασε. 

Κάποτε γεννήθηκαν και τρία παιδιά. Που δεν έμαθαν ποτέ ποιανού παιδιάείναι.

Και κάποτε...το κάποτε κουράστηκε. Και θέλησε να γίνει τώρα.

Τώρα...ανάμεσα σε εκείνη και σε εκείνον. Που δεν συναντήθηκαν ποτέ, μέχριτώρα. Που δεν έζησαν ποτέ αληθινά, μέχρι τώρα.

Που δεν έμαθε ποτέ εκείνη ποιος στ' αλήθεια είναι εκείνος. Ο ΝτομένικοΣοριάνο.

Και δεν έμαθε ποτέ  εκείνος ποια στ' αλήθεια είναι εκείνη. ΗΦιλουμένα Μαρτουράνο. Η γυναίκα που δεν κλαίει ποτέ. Μέχρι τώρα. Που θα μάθει.Μέχρι τώρα που θα μάθουμε κι εμείς.

Και θα το μάθουν και εκείνα τα παιδιά. Πρέπει να το μάθουν.

Γιατί όπως λέει και μία κρυφή φωνή μες στο σκοτάδι...

"Τα παιδιά είναι παιδιά".

Και σε λίγο χαράζει το πρώτο  φως της καινούριας ζωής.»

Βοηθός σκηνοθέτη: Θάλεια Γρίβα

Βοηθός σκηνογράφος: Δημήτρης Μέντες

Βοηθός ενδυματολόγος: Αντίς Ντεσού  

Διεύθυνση παραγωγής: Έφη Πανουργιά
Εκτέλεση παραγωγής: Γιάννης Κουλούρης
Social Media -Διαφήμιση: Renegade Media / Βασίλης Ζαρκαδούλας

Παραγωγή: ΘΕΑΤΡΟΧΩΡΟΣ

Γραφείο Τύπου – Επικοινωνία: Μαρία Τσολάκη

Φωτογραφίες: Εβίτα Σκουρλέτη

Φωτογραφίες

7 ΣΧΟΛΙΑ

  1. Από την Υπ. Διδάκτωρα Θεατρολογίας Σιμόνη- Μαρια Γκολούμποβιτς

    Την γλυκόπικρη κωμωδία του Εντουάρντο Ντε Φιλίππο «Φιλουμένα Μαρτουράνο» -λαμπρό δείγμα του ιταλικού νεορεαλισμού και με πρώτο ανέβασμά στη Νάπολη (1946)- σκηνοθετεί ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στο Θέατρο Δημήτρης Χορν. Πρόκειται για ένα έργο, το οποίο επικεντρώνεται στη γυναικεία μορφή, στις άστατες οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις και τις προκαταλήψεις. Η ηρωίδα με τα δύσκολα παιδικά της χρόνια, κατέληξε να ζει και να δουλεύει σε οίκο ανοχής, ένα σπίτι διαφορετικό από αυτό που ονειρευόταν. Εκεί γνωρίζεται με το γόη Ντομένικο Σοριάνο, που την απομακρύνει από τον κόσμο αυτό και να την εντάσσει στις επιχειρήσεις και στο σπίτι του, όχι όμως ως μέλλουσα σύζυγο, αλλά ως αφοσιωμένη υπάλληλο και πιστή ερωμένη. Τα χρόνια περνούν και εκείνος αποφασίζει να παντρευτεί μία νεότερη κοπέλα. Η Φιλουμένα όμως, νιώθοντας προδομένη και αδικημένη, καταστρώνει ένα έξυπνο σχέδιο ώστε να τον εκδικηθεί και να εξασφαλίσει το μέλλον των τριών γιων της, εκ των οποίων ο ένας είναι παιδί του Ντομένικο. Τον αφήνει όμως με την απορία για την ταυτότητα του συγκεκριμένου νεαρού μέχρι να πετύχει τον απώτερο σκοπό της, που είναι η εξασφάλισή τους και η απομάκρυνση από τη φτώχεια.

    Ο Παπασπηλιόπουλος συνέθεσε μια άρτια μελοδραματική ηθογραφία εποχής, όπου σε συνδυασμό με τη μετάφραση της Ειρήνης Μποζοπούλου, διατήρησε την στοχαστική οξύτητα του κειμένου και τη προσάρμοσε μέσω των δραματουργικών προσθηκών στα μέτρα των σύγχρονων έργων. Συνεπώς η γλώσσα του κειμένου οπτικοποιήθηκε, με αρκετές σκηνές να παραπέμπουν σε κινηματογραφική ταινία, γεγονός που αφαιρούσε μεν την έννοια της θεατρικότητας, επεισήγαγε δε ενεργητικότητα και φυσικότητα. Φόρμα και τύπος συνενώθηκαν στην παραγωγή της συγκεκριμένης θεατρικής δημιουργίας, η οποία κατέστησε τους θεατές ταυτόχρονα κοινωνούς της ιστορίας αλλά και παρατηρητές.

    Οι πλούσιες σκηνικές επιλογές και οι φωτισμοί (Ηλένια Δουλαδίρη/ Σοφία Αλεξιάδου) υπηρέτησαν την ατμόσφαιρα του έργου. Το σκηνικό παρέπεμπε στο σπίτι του Ντομένικο με χρωματικούς συνδυασμούς και υφές της δεκαετίας του 50 αποτελούμενο από έπιπλα εποχής, εντυπωσιακούς σχεδιαστικούς λαμπτήρες μαζί με ξύλινα έπιπλα και vintage ταπετσαρίες στους τοίχους. Οι μουσικές και ενδυματολογικές επιλογές (Πάνος Γκίνης/ Ηλένια Δουλαδίρη ) ήταν πετυχημένες και συνάδαν με το γενικό πνεύμα του έργου.

    Όλοι οι ηθοποιοί εξέφρασαν τον ρόλο τους επιτυχώς και με διαφορετικούς τρόπους, αποκαλύπτοντας έναν ιδιαίτερο δυναμισμό. Η Μαρία Ναυπλιώτου ενσάρκωσε τη Φιλουμένα, μία γυναίκα- σύμβολο μάνας και ερωμένης, με βροντερό ταμπεραμέντο, πάθος, ευθύτητα και ενίοτε οξύ συναισθηματισμό στην έκφραση συναισθημάτων τρυφερότητας, θλίψης ή νοσταλγίας της. Ζευγάρι της στη σκηνή ο Μελέτης Ηλίας, ιδανικός στο ρόλο του Ντομένικο Σοριάνο. Ο ηθοποιός με εκφραστικότητα και τεχνική του σώματος και της φωνής μορφοποίησε μια ενότητα στη διάρκεια του έργου. Εξαιρετική ερμηνευτικά η τελευταία σκηνή τους με τη σταδιακή αποδόμηση του λειτουργικού σκηνικού που στο τέλος επέρχεται η ευτυχία στις καρδιές τους.

    Η Πηνελόπη Μαρκοπούλου απέδωσε μία πολύ επιτυχημένη Ροζαλία Σολιμένε, πιστής οικονόμου με μπρίο και σκέρτσο· ομοίως οι Κωνσταντίνος Γαβαλάς και Νεφέλη Μαϊστράλη ενσάρκωσαν με δυναμισμό και καθαρή φωνή τους ρόλους του Αλφρέντο και της Λουτσίας. Η Ιωάννα Τζίκα διέθεσε δροσιά, φρεσκάδα και κωμική χροιά ως Ντιάνα, μέλλουσα σύζυγο του Ντομένικο. Όμως υπήρχαν στιγμές που μέσω της έντονης ερμηνείας της δημιουργούσε έναν παρατεταμένο θόρυβο που επισκίαζε την πληθώρα των ηθοποιών που βρίσκονται ταυτόχρονα στο σανίδι μαζί της και απομόνωνε κατ’ αυτόν τον τρόπο τη δραματική ύπαρξή της.

    Ο υπόλοιπος θίασος κινείται σε ένα ερμηνευτικό πλαίσιο που ενέτεινε το σύνολο των ψυχολογικών και ηθικών συνθηκών του χώρου δράσης. Ήπιων τόνων με τις αξιόλογες οι ερμηνείες των τριών «γιων» Ουμπέρτο, Ρικάρντο και Μικέλε, οι Βασίλης Μηλιώνης, Βασίλης Ντάρμας και Βαγγέλης Δαούσης αντιστοίχως.

    Συμπερασματικά, πρόκειται για μια παράσταση η οποία μέσω του σκηνοθετικού συνδυασμού της ευθυμίας και της τραγωδίας εστίασε στο συναίσθημα και μεταλαμπάδευσε τα πολυεπίπεδα μηνύματα με απλό και ανεπιτήδευτο τρόπο χωρίς υπερβολές.

  2. Μια ικανοποιητική παρασταση , όπου Η Ναυπλιωτου και Ηλιας έπαιζαν εξαιρετικα . Το πρωτο μισο της παραστασης ειχε καποια σημεια με που ηταν λιγο κουραστικα και ορισμενες υστερικές ερμηνειες , ενω το δευτερο κομμάτι ηταν παρα πολυ ωραιο και ουτε καταλαβαμε πως περασε . Τα σκηνικα ηταν πολυ προσεγμενα και πρακτικά , οπως και τα κουστουμια .

  3. ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΔΩ ΤΗΝ Κα Μαρία Ναυπλιώτου απο κοντα
    3χρονια κ μεσα κ Ανεργια εχουμε πλανταξει

    μακαρι να εχετε αρκετες προσκλησεις να ανοιξει λιγο το μυαλο μας
    ευχαρισουμε παντως εστω κι η ελπιδα οτι θα κερδισουμε
    κατι περιμενουμε ...
    η ελπιδα πεθαινει
    τελ
    ευ
    τα
    ια