Συνέντευξη με τον χορευτή & χορογράφο-σκηνοθέτη Σταύρο Λίτινα με αφορμή την παράσταση Βασιλιά Ληρ

Επιμέλεια: Μαργαρίτα Λιγνού

Μετά από την περσινή επιτυχημένη παρουσίαση του Βασιλιά Ληρ στο θέατρο ARROYO, αλλά και την πρόσφατη εντυπωσιακή ΤΕΛΕΤΗ ΕΝΑΡΞΗΣ & ΛΗΞΗΣ των 3ων Μεσογειακών Παράκτιων Αγώνων «ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2023», ο χορογράφος και σκηνοθέτης Σταύρος Λίτινας επιστρέφει με το αριστούργημα του William Shakespeare, μιλήστε μας γι’ αυτό…

Αυτό που με συγκίνησε αρχικά στο συγκεκριμένο έργο είναι η πτώση του ανθρώπου που, χάνοντας τον κοινωνικό του ρόλο, αναγκάζεται να εγκαταλείψει όλες του τις ψευδαισθήσεις, η οδυνηρή πορεία του προς το φως και το αναπόφευκτο τέλος. Ο Ληρ που ως μονάρχης έχει πολλά τρωτά στοιχεία, αν και δεν πάσχει από κάποια ασθένεια, επιλέγει με γενναιοδωρία να μεταβιβάσει το σύνολο του βασιλείου του χωρίς να κρατήσει τίποτα για τον εαυτό του. Αυτό από μόνο του είναι μια μεγαλειώδης πράξη εμπιστοσύνης. Παρακολουθώντας την πορεία του “τυφλού” βασιλιά που εμπιστεύεται τα λάθος άτομα, οδηγείται στην παραφροσύνη και μέσω αυτής στην αλήθεια, σκέφτομαι πόσο οδυνηρό είναι να βιώνεις την αγνωμοσύνη ανθρώπων που έχεις βοηθήσει. Κάθε βράδυ που συναντιέμαι μαζί του αισθάνομαι μια μεγάλη ευθύνη καθώς καλούμε να αφηγηθώ σωματικά την ιστορία του.

Πιστεύετε ότι τέτοια αριστουργηματικά γραμμένα κείμενα επιδέχονται το σεβασμό που τους αρμόζει σήμερα στο θέατρο;

Δεν πιστεύω στην ιερότητα των κειμένων αλλά στη σπουδαιότητά τους.  Δεν πιστεύω ότι ένα κείμενο καταστρέφεται επειδή ένας άνθρωπος του θεάτρου κάνει κάτι με αυτό.  Όσο πιο σπουδαίο εξ’ άλλου είναι ένα κείμενο τόσο περισσότερο επιδέχεται διαφορετικές αναγνώσεις. Μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για μια σκέψη ή δράση. Δεν ξέρω αν θα έβαζα κάποιο όριο σε αυτό. Έχουν γεννηθεί σημαντικά πράγματα ακουμπώντας σε σπουδαία έργα.  Όποιος πιστεύει στο σεβασμό απέναντι στα κείμενα μπορεί απλά να τα διαβάζει.

Πείτε μας λίγα λόγια για τη δική σας προσέγγιση σε αυτό το εγχείρημα…

Πρόκειται για μια χοροθεατρική μεταγραφή. Το έργο του συγγραφέα ανασυστήνεται νοηματικά και η πρόσληψη γίνεται μέσω των αισθήσεων. Το φλαμένκο είναι απλά αφηγηματικό μέσο που, λόγω της κρουστής του ιδιαιτερότητας, προσφέρεται για ένα τέτοιο εγχείρημα. Αντιμετωπίζεται σαν θεατρική γλώσσα και όχι ως φολκλόρ, άλλοτε με μια λακωνική αφαίρεση και άλλοτε με μια εμπλουτισμένη διάθεση.

Μελετώντας τον θεματικό άξονα και ακολουθώντας δομικά και νοηματικά το έργο διερευνάται η σωματική κατάσταση των προσώπων πριν εκφέρουν το λόγο. Η συμπυκνωμένη αυτή χρονική στιγμή σιωπής περικλείει όλη την ενέργεια αυτού που θα επακολουθήσει, του λόγου. Αυτή η προσέγγιση οδηγεί σε μια αλληλουχία σωματικών δράσεων που δεν βασίζονται στο παρελθόν των προσώπων αλλά σε αυτό που συμβαίνει ενεστωτικά. Οτιδήποτε περιττό απομακρύνεται και αυτό που  απομένει είναι το υλικό που ανασυγκροτεί το κείμενο.

Αν υπήρχε η δυνατότητα να πραγματοποιηθεί μια ευχή σας, ποια θα ήταν αυτή και γιατί;

Να σταματήσει η εκμετάλλευση και η κακοποίηση των ζώων. Να σταματήσει αυτή η ανθρωποκεντρική αντίληψη για τον κόσμο και να βρούμε νέες ισορροπίες που θα οδηγούν σε πιο φωτεινά μονοπάτια. Βρισκόμαστε σε ένα αδιέξοδο θρέφοντας ψευδαισθήσεις.

Όταν αντιμετωπίζετε μια δυσκολία, τα παρατάτε εύκολα ή προσπαθείτε μέχρι να τα καταφέρετε;

Δεν παρατάω ποτέ κάτι ειδικά αν αποτελεί συνειδητή μου επιλογή. Όλη μου η ζωή είναι κτισμένη πάνω σε πολλές δυσκολίες, σε όλα τα επίπεδα. Η στάση μου απέναντι στη δυσκολία είναι η μάχη. Δεν αντέχω τη μιζέρια για μεγάλο διάστημα. Μπορεί να γονατίσω για λίγο αλλά θα σηκωθώ και θα ανοίξω το δρόμο ακόμη και αν αυτός δεν έχει ποτέ χαραχτεί.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Δεν κάνω σχέδια για το μέλλον. Προσπαθώ να είμαι παρών σε κάθε στιγμή που ζω και από εκεί προκύπτει το παρακάτω.

Πληροφορίες για την παράσταση: εδώ