Κριτική για την παράσταση "Terror"

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου, μετάφραση Ευαγγελίας A. Νάνου και διασκευή Μιρέλλας Παπαοικονόμου, που ειδικεύεται στις τηλεοπτικές σειρές. Εξαιρετικός ο  θίασος των  πρωταγωνιστών: Κώστας Ανταλόπουλος, Στέλιος Δημόπουλος, Βάσω Καβαλιεράτου, Νάνσυ Μπούκλη, Βασίλης Παλαιολόγος και Γιάννης Στεφόπουλος.

Στις 26 Μαΐου και λίγο μετά τις οχτώ το βράδυ, ένα αεροπλάνο της Lufthansa κατευθύνεται από το Βερολίνο στο Μόναχο με 164 επιβάτες υπό καθεστώς ομηρίας.

Η διαταγή του τρομοκράτη προς τον πιλότο είναι να ρίξει το αεροσκάφος στο γήπεδο Allianz Arena του Μονάχου, κατά τη διάρκεια του αγώνα Γερμανίας - Αγγλίας, τον οποίο παρακολουθούν ζωντανά 70.000 φίλαθλοι. Η Γερμανική κυβέρνηση ενημερώνεται άμεσα και σηκώνει δυο μαχητικά αεροσκάφη για να παρακολουθούν την πορεία του από απόσταση αναπνοής περιμένοντας οδηγίες.  Στο ένα πιλότος είναι ο Λαρς Κοχ (Στέλιος Δημόπουλος), που πήρε την πρωτοβουλία να το ανατινάξει, σκοτώνοντας όλους τους επιβάτες του αεροπλάνου, προκειμένου να σωθούν χιλιάδες θεατές.

Το δικαστικό θρίλερ TERROR  είναι μια προσομοίωση δίκης σε αίθουσα του δικαστηρίου. Ο κατηγορούμενος εμφανίζεται φορώντας στολή της πολεμικής αεροπορίας. Κατηγορείται για τον θάνατο και των 164 επιβατών, μετά από εκτόξευση ρουκέτας η οποία είχε ως αποτέλεσμα την κατάρριψη του υπό ομηρία αεροσκάφους και η οποία πραγματοποιήθηκε αποκλειστικά με πρωτοβουλία του ίδιου και όχι κατόπιν εντολής ανωτέρου. Ο πρόεδρος του δικαστηρίου (Βασίλης Παλαιολόγος) εισέρχεται στην αίθουσα και απευθύνεται κατευθείαν στο κοινό κάνοντάς τους ξεκάθαρο ότι σε αυτούς πέφτει η ευθύνη της ετυμηγορίας. Με την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας του 16ου ορκωτού ποινικού δικαστηρίου, ξεκινά και η παράσταση.

Παρουσιάζονται όλοι οι συντελεστές: ο Μπίγκλερ - συνήγορος Υπεράσπισης (Γιάννης Στεφόπουλος), ο Λαρς Κοχ – κατηγορούμενος (Στέλιος Δημόπουλος)
Κα Νέλσον – εισαγγελέας (Βάσω Καβαλιεράτου), ο Λάουτερμπαχ - μάρτυρας Υπεράσπισης (Κώστας Ανταλόπουλος) η Μάιζερ - μάρτυρας κατηγορίας( Νάνσυ Μπούκλη).

Ξεκινά ένας δικανικός λόγος που προσπαθεί να θέσει όλα τα ζητήματα μιας τέτοιας πρωτοβουλίας. Πώς μπορεί κάποιος να πάρει απόφαση για τη ζωή των λίγων έναντι των περισσοτέρων; Ποιος αποφασίζει για τη ζωή των άλλων; Μπορεί ένας στρατιώτης να παίρνει αποφάσεις χωρίς την εντολή των ανωτέρων του; Ποιος είναι σε θέση να αποφασίζει για την ανθρώπινη ζωή και να θέτει προτεραιότητες; Αν δεν υπήρχαν αυτοί οι «έξυπνοι» πύραυλοι τι θα γινόταν;

Η Εισαγγελέας (Βάσω Καβαλιεράτου), άκαμπτη, με επιχειρήματα που θα μπορούσαν να κλονίσουν ακόμα και εκείνον που με την «καλύτερη» πρόθεση αποφάσισε την εξόντωση 164 επιβατών, έναντι  70.000 φιλάθλων. Ίσως να μπορούσε να εκκενωθεί το γήπεδο, ίσως κάποιοι επιβάτες να μπορούσαν να αφοπλίσουν τους αεροπειρατές. Θα έκανε το ίδιο πράγμα ο πιλότος αν μέσα στο αεροσκάφος βρίσκονταν η γυναίκα  και το παιδί του; Πολλά τα ερωτήματα που τίθενται, το ίδιο και τα ηθικά διλήμματα.

Οι ήχοι και ο φωτισμός (Αλέξανδρος Αλεξάνδρου) προσπαθούν να δημιουργήσουν τις συνθήκες  εκείνες και να μεταδώσουν στους θεατές την αγωνία για την σωστή απόφαση. Καλά στημένο mind trap ένα είδος escape game που όμως απομακρύνεται από τον ορισμό του θεάτρου και τη λειτουργία του. Δεν υπήρξε καμία ταύτιση με κανέναν ήρωα, δεν υπήρξε συγκίνηση, ούτε φόβος και έλεος και βέβαια όπως σε πάμπολλες περιπτώσεις ο θεατής αντιμετώπισε τις διαφορετικές απόψεις πάνω στο ίδιο θέμα, την αδυναμία της πολιτείας να ενεργήσει έτσι που να απομακρύνει το άτομο από το να πάρει πρωτοβουλία. Καθώς είπε στην κατάθεσή του ο Λάουτερμπαχ - μάρτυρας Υπεράσπισης (Κώστας Ανταλόπουλος), οι περισσότεροι συνάδελφοί του θα έπρατταν ό,τι και ο Λαρς Κοχ.

Ο συνήγορος (Γιάννης Στεφόπουλος) σε μια εξαιρετική ερμηνεία αναλύει τις ευθύνες όλων των πλευρών και επιπλέον μιλά για την ευθύνη των επιβατών όταν συνωστίζονται για να επιβιβαστούν σε ένα μεταφορικό μέσο όπως το αεροπλάνο έχοντας γνώση του κινδύνου. Από την άλλη κάπως προβληματισμένος ο διακεκριμένος, κατηγορούμενος όμως, πιλότος Λαρς Κοχ (Στέλιος Δημόπουλος) υποστήριξε ότι «έπρεπε να θυσιαστούν οι επιβάτες για το εθνικό συμφέρον του κράτους.»

Με αγωνία η κατάθεση της μάρτυρος κατηγορίας (Νάνσυ Μπούκλη), της οποίας ο σύζυγος ήταν μέσα στα θύματα και με τον οποίο μίλαγε μέχρι την ώρα που σκόπευαν οι επιβάτες να εισβάλουν στο πιλοτήριο. Έμεινε με την απορία για το τι θα συνέβαινε αν το κατόρθωναν τελικά, δηλώνοντας ότι στην κηδεία του άντρα της κήδεψαν ένα άδειο φέρετρο, ενώ εκείνη αργότερα έθαψε στον κήπο τους ένα παπούτσι του, μοναδικό εύρημα του αποθανόντος συζύγου της. Σκηνή αποκαλυπτική της συντριβής του ατόμου, που δεν μπορεί ούτε να κλάψει το αγαπημένο σώμα.

Ένα σφάλμα χειρισμού, σε καιρό ειρήνης, τυπικά τουλάχιστον, με αθώα θύματα, όπου παραβιάζονται οι αξίες και η αξιοπρέπεια του ανθρώπου.

Μια καλοστημένη παράσταση με καλές ερμηνείες, που όμως δεν ακολουθεί τους κώδικες του θεάτρου.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ