Συνέντευξη με τον συγγραφέα Χάρη Μπόσινα

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Πλατής

Διανύουμε μια καλή περίοδο για κάποιον συγγραφέα που ξεκινάει τώρα στην Ελλάδα;

Νομίζω πως ναι. Η μυθοπλασία στην ελληνική τηλεόραση έχει αυξηθεί αισθητά τα τελευταία δύο χρόνια και υπάρχει μεγάλη ζήτηση για καλούς συγγραφείς. Αλλά και στο θέατρο, υπάρχει μεγάλη λαχτάρα για καλά κείμενα. Τώρα, βέβαια, το «καλά» είναι πάντα σχετικό. Για μένα πιο σημαντική είναι η ανάγκη που έχει κάποιος να γράψει, από εκεί πρέπει να ξεκινάει κάτι. Και αν, όντως, έχει κάτι να πει, θα βρει το χώρο για να το πει, σε οποιαδήποτε περίοδο.

Το επίπεδο των ελληνικών τηλεοπτικών κειμένων συμβαδίζει με τα αντίστοιχα θεατρικά;

Παλιότερα είδαμε τον τηλεοπτικό λόγο να επηρεάζει με σαφήνεια τον θεατρικό. Εννοώ τις χρυσές εποχές της τηλεόρασης στις δεκαετίες ΄90 και 2000. Αυτό, κάποια στιγμή, έγινε προσπάθεια να αλλάξει, απαξιώνοντας αυτή την αισθητική κειμένων. Άρα, σίγουρα επηρεάζει το ένα μέσο το άλλο, τουλάχιστον στη χώρα μας. Σήμερα παρατηρώ να γίνονται πολύ σημαντικές προσπάθειες στην τηλεόραση, με καλογραμμένα κείμενα, που πολλές φορές μπορεί να ατυχήσουν από παραγωγή. Στο θέατρο ακόμα περιμένουμε μια συγγραφική Άνοιξη, που δε λέει να έρθει, αν και έχουν αυξηθεί οι συγγραφικές φωνές. Τα τελευταία χρόνια επικράτησαν νομίζω οι διασκευές και κάποιες ήταν εξαιρετικές. Υπήρξαν και κάποια πολύ ενδιαφέροντα καινούρια έργα, αλλά μέχρι εκεί. Ακόμα δυσκολευόμαστε να σπάσουμε τα σύνορα της χώρας μας τόσο στο θέατρο, όσο και στην τηλεόραση. Αν κάνουμε σύγκριση επιπέδων, νομίζω ότι πάνω κάτω βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο.

Αν υποθέσουμε ότι κάποιος μαθητής σας καταφέρει να γράψει ένα πολύ καλό θεατρικό έργο. Τι άλλο πρέπει να κάνει από εκεί και πέρα;

Αν έχει ένα καλό έργο στα χέρια του σίγουρα θα του ανοίξουν αρκετές πόρτες. Το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να το καταθέσει στις κρατικές σκηνές, ή στα ιδρύματα που χορηγούν την Τέχνη. Επίσης, αν έχει προτίμηση σε κάποιον σκηνοθέτη ή ηθοποιό, μπορεί να κάνει μια προσέγγιση και μετά να το κινήσουν από κοινού και να προσεγγίσουν παραγωγούς και θεατρικές σκηνές. Ένα καλό έργο δε θα χαθεί, θα βρει το δρόμο του. Υπάρχει μεγάλη ζήτηση για σύγχρονα ελληνικά κείμενα.

Τι πρέπει να κάνουμε για να δούμε ελληνική σειρά στο netflix;

Να σοβαρευτούμε και να καταλάβουμε ότι για να ενταχθεί ελληνική σειρά σε μια διεθνή πλατφόρμα θα πρέπει να είναι από άποψη παραγωγής αντίστοιχου επιπέδου με τις σειρές που βλέπουμε εκεί. Χρειάζεται χρόνος και χρήμα για να γίνει μια καλή σειρά. Επίσης, πίστη και αφοσίωση από όλους τους συντελεστές. Τέλος και εξίσου σημαντικό, να φέρει τον αέρα της χώρας μας. Δεν έχει νόημα να προτείνεις στο Netflix μια ελληνική σειρά που θα θυμίζει αμερικάνικη, ή γαλλική. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε με θάρρος και ειλικρίνεια το ποιοι είμαστε οι Έλληνες και αυτό να προβάλλουμε. Γιατί να κάνεις μια ελληνική αστυνομική σειρά που θα θυμίζει αντίστοιχη σκανδιναβική σε ατμόσφαιρα, διαλόγους και εικόνα; Έχουμε άλλη κουλτούρα, άλλες συνήθειες, άλλα στραβά και άλλα καλά. Το βασικότερο, έχουμε άλλον εσωτερικό ρυθμό.

Αγαπημένη δουλειά στο θέατρο και στην τηλεόραση;

Στο θέατρο μία από τις δουλειές που ξεχώρισα την τελευταία δεκαετία και χαράχτηκε μέσα μου είναι «Η Γκόλφω» του Σπυρίδωνος Περεσιάδη σε σκηνοθεσία Νίκου Καραθάνου. Αυτή η παράσταση με ξάφνιασε ευχάριστα και πραγματικά επέτρεψε στο μυαλό και στην καρδιά μου να ταξιδέψουν ελεύθερα. Λες και η σκηνή ήταν ανοιχτό παράθυρο. Ποτέ δε φανταζόμουν ότι ένα ξεπερασμένο βουκολικό δράμα θα μπορούσε να γίνει τόσο σύγχρονο και οντολογικό. Σαν κείμενο, επίσης, είχα ξεχωρίσει το «Γιοι και κόρες». Από το διεθνές ρεπερτόριο ένα έργο που με είχε εντυπωσιάσει ήταν «Τα ορφανά» του Ντένις Κέλλυ που ανέβηκε στο θέατρο του Νέου Κόσμου. Τηλεοπτικά, οι ελληνικές σειρές που ήταν πιο κοντά στα γούστα μου τα τελευταία χρόνια ήταν το «Μην αρχίζεις τη μουρμούρα» και «Τα καλύτερα μας χρόνια». Από ξένες σειρές έχω λατρέψει το «Breaking bad». Ένα υποδειγματικό σενάριο που θα πρέπει να διδάσκεται.

*Αν η ερώτηση αναφέρεται σε δικές μου δουλειές:

Το έργο μου που έχω αγαπήσει περισσότερο είναι ένα από τα πρώτα που ανέβασα και παίχτηκε για σχεδόν τρία χρόνια ξεκινώντας από το θέατρο ΕπιΚολωνώ με τίτλο «Η Οφηλία είναι έγκυος», ένα έργο με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία και μια παράσταση που έγινε με πολύ μεράκι. Στην τηλεόραση διασκέδασα πολύ όταν έγραφα επεισόδια για το «Μην αρχίζεις την Μουρμούρα».

Στους μαθητές σας μεταφέρετε πληροφορίες ή και εμπειρίες από τη μέχρι τώρα πορεία σας;

Ναι και το θεωρώ πολύ σημαντικό. Στην ουσία το αποτέλεσμα αυτής της εμπειρίας τους μεταφέρω στα μαθήματα, γιατί εγώ δεν είχα την τύχη να σπουδάσω το αντικείμενό μου. Το έμαθα στην πορεία με πολύ κόπο και πολύ διάβασμα. Με ατελείωτες ώρες μελέτης θεατρικών κειμένων, ή τηλεοπτικών και κινηματογραφικών σεναρίων. Έπειτα, στην πράξη, κατάλαβα καλύτερα τους κανόνες και επιβεβαίωσα τη χρησιμότητά τους. Τα μαθήματα στην Katapacti είναι ένα ασφαλές περιβάλλον που όλοι μοιραζόμαστε τις εμπειρίες και τις γνώσεις μας κι έπειτα προσπαθούμε να τις διοχετεύσουμε στο χαρτί. Ή μάλλον στην οθόνη και το πληκτρολόγιο του υπολογιστή.

Εργαστήρια θεατρικής γραφής: Εδώ