Κριτική για την παράσταση "Swell" στο Off-Off Athens 2022

Από τη θεατρολόγο Μαρία Μαρή

Tο έργο “ swell” του Θοδωρή Τσαπακίδη από τη Θεατρική ομάδα: Arcadia με τις Ελπίδα Τοπάλογλου, Μαρία Μπαταγιάννη και Κατερίνα Προκόπη παίχτηκε το Σάββατο 28 Μαΐου στις 20:15 και Κυριακή 29 Μαΐου στις 22:00 στο Off Off Athens θεατρικό φεστιβάλ που διοργανώνεται στο θέατρο Επί Κολωνώ και απευθύνεται σε νέα θεατρικά σχήματα, ενώ έχει δώσει βήμα σε μια σειρά νέων δημιουργών χωρίς δεσμεύσεις είδους, φόρμας και θεματικής. Από το καλοκαίρι του 2008 και την πρώτη του διοργάνωση παραπάνω από 32000 θεατές έχουν παρακολουθήσει τη δουλειά 300 ομάδων και 2300 καλλιτεχνών. Το φεστιβάλ λειτουργεί ως ένας πυρήνας πειραματισμού και νέων προτάσεων και όλες οι ομάδες έχουν την ευκαιρία που τους αξίζει για να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους με αυστηρά επαγγελματικούς όρους.

Το “ swell” απευθύνεται σε όλους εμάς που έχουμε έναν παρόμοιο με το έργο γείτονα ή πολλοί θεατές μπορεί να αναγνωρίσουν και τον εαυτό τους σε αυτό το υποχόνδριο άτομο που ενοχλείται από την θορυβώδη παρουσία των άλλων δίπλα του. Κάνει έντονη την παρουσία του γράφοντας και κολλώντας διαφορά σημειώματα διαμαρτυρίας στον πίνακα ανακοινώσεων ή στο ασανσέρ της πολυκατοικίας.

Το ιδιάζον αυτό άτομο είναι συνήθως γυναίκα θεοσεβούμενη, σαν την κυρία Μπαρμπαρούσου ( Ελπίδα Τοπάλογλου), ηρωίδα του έργου, που απευθύνεται στον Αη Νικόλα που μπορεί να είναι και το μόνο άτομο στο οποίο απευθύνεται και με το οποίο συνομιλεί τακτικά. Η μοναξιά και η παραξενιά της φτάνει μέχρι το σημείο να γίνεται κακή απέναντι στους άλλους . Έχει ένα πρόβλημα με τον θόρυβο, όπως δηλώνει και νομίζει ότι το σύμπαν περιστρέφεται γύρω της. Επειδή δεν ξυπνά το πρωί δουλεύει σα δασκάλα σε εσπερινό Δημοτικό και οι ήχοι του πρωινού την ενοχλούν. Θέλει καθώς λέει όλοι «να σέβονται τους κανόνες της αρμονικής συνύπαρξης». Ό,τι δεν ταιριάζει με τη νοοτροπία της την ενοχλεί. Εξανίσταται με τα παπούτσια που αφήνουν οι γείτονες έξω από την πόρτα τους και ελλείψει ασανσέρ ανεβαίνοντας με τις σκάλες κινδυνεύει να σκοντάψει και να πέσει .

Αυτή κατάγεται από παριανούς κουρσάρους και δεν καταλαβαίνει από αυτές τις συμπεριφορές . Αντιδρά και παίρνει τα παπούτσια τους και τα πετά. Η ζωή όμως είναι πιο πάνω από τις μικρές αυτές καταστάσεις και διδάσκει με τον τρόπο της.

Φτάνει στο σημείο να μισεί τους ενοχλητικούς γείτονες , οι οποίοι έχοντας καθοριστικές ανατροπές στη ζωή τους και καλείται εκείνη να παίξει έναν άλλο ρόλο ζωής για τον οποίο δεν ήταν εξαρχής πρόθυμη ούτε προετοιμασμένη. Αυτό είναι το “swell” η διαδρομή του ανθρώπου μέσα στη ζωή και οι ανατροπές, που δύνανται να προκληθούν από την μοίρα ώστε να ακολουθήσει τελικά εκείνος μιαν διαφορετική πορεία, να ελιχθεί και να προσαρμοστεί.

Η ηθοποιός Ελπίδα Τοπάλογλου-  κυρία Μπαρμπαρούσου ερμηνευτικά έχει ωριμάσει πολύ και έχει εξελίξει τα εκφραστικά της μέσα, καταθέτει δε μια ωριμότητα στην έκφραση εντελώς διαφορετικών μεταξύ τους συναισθημάτων, όπως το θυμό, την αγανάκτηση, την εναγώνια παράκληση στον Αη Νικόλα, το ευτυχισμένο λαμπερό πρόσωπο της χαράς με το παιδί στη θάλασσα, την αγωνία και γονεϊκή πια απρόσμενη ανησυχία για την ασφάλεια και ευτυχία του παιδιού της, καθώς και το άγχος μήπως το παιδί της αντιληφθεί ότι είναι υιοθετημένο .

Η κίνηση της με τα ελάχιστα σκηνικά συμπυκνώνει τη νεύρωση αυτού του ατόμου καθώς και την προσκόλλησή του σε λεπτομέρειες που από τη μια δίνουν νόημα στη μοναχική της ζωή και από την άλλη κραυγάζει το προσωπικό της αδιέξοδο, που λύνεται ωστόσο μαγικά από τυχαία γεγονότα, δίνοντάς της και ένα μάθημα ζωής.

Κοντά στη φύση όλα παίρνουν τον σωστό ρυθμό και ένα διαφορετικό φως . Αυτό προκαλείται από την ισορροπία που δημιουργεί η θάλασσα και οι σχέσεις που βασίζονται στην αποδοχή, την αμφίδρομη στήριξη, δηλαδή την αγάπη. Με ελάχιστα αντικείμενα δίνεται το περιβάλλον στην παραλία με την κόρη της (Κατερίνα Προκόπη). Η νεαρή κοπέλα ιδιαίτερα άνετη σα νέο κορίτσι, την καθησυχάζει με την άμεση και άνετη, δροσερή συμπεριφορά της.

Η ενοχλητική γειτόνισσα, η Μαρία Μπαταγιάννη διευκολύνει να παρουσιάσει το μέγεθος της νεύρωσής της η κυρία Μπαρμπαρούσου (Ελπίδα Τοπάλογλου). Τη δέχεται στο σπίτι και παρουσιάζει διάφορες εκδοχές υποδοχής, ενός ανθρώπου που παρεισφρέει για να ελέγξει και να εδραιώσει το δικό του θέλω στη ζωή των διπλανών του. Οι καταστάσεις που δημιουργούνται είναι κωμικές, αλλά οπωσδήποτε προκαλούν σκέψη. Η Μαρία Μπαταγιάννη διαθέτει εξαιρετικά εκφραστική φωνή και τραγουδά υπέροχα στην παράσταση.

Το κείμενο του Θοδωρή Τσαπακίδη είναι σπαρταριστό, γρήγορο, νεανικό όπως και η σκηνοθεσία. Χωρίς σκηνικά φορτώματα (Βασίλης Μπαρμπαρίγος )με έμφαση στην κίνηση και την έκφραση αποδίδει αυτή την αποξένωση και τη φοβία που αναπτύχθηκε μεταξύ των ανθρώπων και προκλήθηκε μετά την καραντίνα και την απειλή του κορονοϊού.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ