Όταν χαμήλωσε ο ουρανός

Το έργο

Στα ερείπια ενός βομβαρδισμένου σπιτιού στην Γάζα, εγκλωβίζονται ένας Ισραηλινός λοχαγός κι ένας Παλαιστίνιος δάσκαλος. Οι δύο άντρες, ακίνητοι, θαμμένοι ζωντανοί, καταπλακωμένοι από συντρίμμια, μάταια προσπαθούν να απελευθερωθούν. Με σπαρακτικές κραυγές αναζητούν ένα σημείο ζωής των δικών τους ανθρώπων. Μετά τις εκατέρωθεν κατηγορίες για τις ευθύνες ενός πολέμου που μαίνεται χρόνια, η συνειδητοποίηση ότι το τέλος πλησιάζει, μαλακώνει την καρδιά τους. Υποχρεωμένοι να ζήσουν λεπτό προς λεπτό έναν βασανιστικό θάνατο λόγω του οξυγόνου που λιγοστεύει, δεν έχουν άλλη επιλογή απ’ το να αναμετρηθούν με τα πιστεύω τους που τους έφεραν μέχρι εδώ. Ο πραγματικός «άλλος» είναι πλέον ο εαυτός τους. Με αυτόν θα  κάνουν απολογισμό. Οι επιλογές που έκαναν, τώρα βαραίνουν αλλιώς. Βλέπουν, συνειδητοποιούν τις πραγματικές τους διαστάσεις. Φανερές και κρυφές πλευρές της ζωής τους φωτίζονται απ’ το σκοτάδι της απόγνωσης. Κι όσο κι αν ο πόλεμος μέσα τους αντιστέκεται ακόμα και επιμένει, αναπόφευκτα έρχονται κοντά. Όταν δε μέσα απ’ τα ερείπια προβάλλει το χέρι τής επίσης εγκλωβισμένης γυναίκας του Παλαιστίνιου,  ο πόλεμος των δύο κόσμων στο πρόσωπο των δύο αντρών «τελειώνει» με ένα συγκλονιστικό φινάλε.

Σημείωμα σκηνοθέτη

«Μόνο οι νεκροί έχουν δει το τέλος του πολέμου.»

Το έργο του Μιχαήλ Άνθη, Όταν χαμήλωσε ο ουρανός, είναι ίσως ένα από τα πλέον σύγχρονα αντιπολεμικά έργα της ελληνικής δραματουργίας.

Διαδραματίζεται στο φόντο ενός εν ενεργεία πολέμου μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών, όπου όλοι μας, λίγο έως πολύ, γίναμε κοινωνοί μέσα από τα ΜΜΕ. Μέσα από πολύ λεπτά και ισορροπημένα δραματουργικά μονοπάτια, ο συγγραφέας κατορθώνει και απεκδύει τους ήρωες από στρατιωτικά, ιδεολογικά, κοινωνικά και θρησκευτικά περιβλήματα. Αναδεικνύοντας τον ΑΝΘΡΩΠΟ μπροστά στον θάνατο. Με μια εξαιρετική μαεστρία, ο λόγος γίνεται όπλο καταρρίπτοντας ή αφήνοντας έωλη, την όποια αντιπαράθεση μπροστά στη συνειδητοποίηση της βίας και της φρίκης του πολέμου. Μέσα στον πυρήνα του έργου είναι διάχυτη και ξεκάθαρη η δίψα των ανθρώπων για αγάπη, ζωή και συνύπαρξη. Με τον εκμαυλισμό όμως της λογικής και της συνείδησης αλλοιώνεται και καταλήγει σε βία, ένταση και πόλεμο.Το δώρο της ζωής δεν επιτρέπει καμία θέση υπέρ του ενός ή του άλλου. Διαγράφεται ξεκάθαρα μια ευθεία ισορροπίας, την οποία ο συγγραφέας τερματίζει με πολύ δυνατές ανατροπές. Πάντα οι καλές ή οι κακές πράξεις διακατέχονται από έντονο συγκινησιακό και φορτισμένο συναισθηματικά πεδίο. Πάνω σε ένα τέτοιο πεδίο εδράζεται και το έργο Όταν χαμήλωσε ο ουρανός. Θέλω από καρδιάς να ευχαριστήσω τον φίλο και συγγραφέα του έργου Μιχαήλ Άνθη, το ΚΘΒΕ, τους εξαίρετους ηθοποιούς, τη σκηνογράφο, τον φωτιστή, τους τεχνικούς και την παραγωγή, για την πρώτη πανελλήνια παρουσίαση του έργου. Καλή θέαση!

Γιώργος Κιουρτσίδης