Κριτική για την παράσταση "Την Κυριακή έχουμε γάμο"

Από την Κατερίνα Βαρδακαστάνη

Είδαμε την παράσταση “Την Κυριακή έχουμε γάμο” του Γιάννη Ξανθούλη σε διασκευή από την ομάδα Αυτή κι Αυτοί- Σπύρου Κορώνη, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.

Λίγα λόγια για το έργο

Το έργο «Την Κυριακή έχουμε γάμο» είναι διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Γιάννη Ξανθούλη. "Στο βιβλίο (όπως μας λέει ο ίδιος ο συγγραφέας, μέσα από το σημείωμά του για την παράσταση) όλα ξεκινούν από το σήμερα για να χαθούν σ' ένα αμφίσημο χθες μ' άλλα ακούσματα, γεύσεις και προσδοκίες. Μια χήρα με τον εντεκάχρονο γιο της ξεκινούν ένα ταξίδι από την Αθήνα στην Αλεξανδρούπολη, τότε που οι νότιοι τη θεωρούσαν «τέρμα Θεού». Στο ταξίδι που γίνεται για παραθεριστικούς λόγους, όπως ισχυρίζονται οι ήρωές μου, θα μπλεχτεί κι ένας επεισοδιακός απρόσμενος γάμος". Η παράσταση δημιουργεί, με τη διασκευή - δραματοποίηση της ίδιας της ομάδας «Αυτή κι Αυτοί» και του Σπύρου Κορώνη, μέσα από τους 24 ρόλους, που ζωντανεύουν επί σκηνής, μια καινούρια αφήγηση, που φλερτάρει συνεχώς το χθες με το σήμερα των ηρώων. Ο κεντρικός ήρωας, Ιορδάνης Λεοντίου, παππούς στο σήμερα, παιδάκι στο τότε, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο όλου του ταξιδιού των αναμνήσεων, που αναβιώνουν στη σκηνή. Η κοινωνία της μεταπολεμικής Ελλάδας του ΄50 παρουσιάζεται στις μικρές και μεγάλες στιγμές των ηρώων της παράστασης και ο «γάμος», που ο Ιορδάνης περιμένει, θα επηρεάσει τελικά τη ζωή του και τη ζωή όλων, με τρόπο απρόοπτο και καθοριστικό.

Η παράσταση

«Εν αρχή ην ο λόγος» και στην εποχή μας και η Εικόνα. Η παράσταση «Την Κυριακή έχουμε γάμο» συνδυάζει και τα δύο.

Η ομάδα "Αυτή κι Αυτοί" πήραν στα χέρια τους ένα βιβλίο, γεμάτο συναίσθημα και εικόνες και το μετέφεραν στη σκηνή, διατηρώντας όμως την προσωπική τους ταυτότητα. Αυτό είναι και το πιο δύσκολο. Ένα τόσο αγαπημένο βιβλίο, με τόσες πολλές επανεκδόσεις στην ιστορία του, μπορεί πολύ εύκολα να γυρίσει ανάποδα τη ζυγαριά. Θέλει θάρρος και αυτοπεποίθηση, για να μπορέσεις να διασκευάσεις τον χειμαρρώδη λόγο του Γιάννη Ξανθούλη! Το πιο σημαντικό δε είναι να μπορέσεις να κερδίσεις και τον θεατή, που γνωρίζει το βιβλίο. Η ομάδα "Αυτή κι Αυτοί" το κατάφεραν με τη διασκευή, που επιμελήθηκε τόσο η ίδια η ομάδα, όσο και ο Σπύρος Κορώνης. Κρατώντας την ραχοκοκαλιά της αφήγησης του βιβλίου άφησαν το συναίσθημα να πλημμυρίσει πρώτα τους ίδιους και έπειτα τους θεατές.

Ο σκηνοθέτης Αντρέας Ψύλλιας εμπνέεται από την αναφορά του βιβλίου στον κεντρικό ήρωα, που «άλλαζε συνεχώς ρόλους» και παίρνει θέση σ΄ αυτό. Ποιος ήταν τελικά ο κάθε ήρωας, αφού είναι μια ανάμνηση; Η ανάμνηση των προσώπων και η δική μας σχέση μ΄ αυτήν είναι που μετράει. Όλη η αφήγηση είναι μια ανάμνηση, που σημασία δεν έχει ποιοι είναι μέσα σ΄ αυτήν, αλλά πώς καθόρισε αυτή η ανάμνηση τον ίδιο τον ήρωα. Όπως ακριβώς και όλη η εποχή της μεταπολεμικής Ελλάδας του ΄50. Αυτήν τη σκηνοθετική γραμμή υποστηρίζουν και τα σκηνικά - κοστούμια της Αλεξάνδρας Μπαρή, που προσθέτουν στην παράσταση το κωμικό, αλλά και το τραγικό στοιχείο ταυτόχρονα, μέσα από τον τρόπο, που χρησιμοποιούνται από τους ηθοποιούς. Γίνονται όλα πολυμορφικά, χωρίς να αλλάζουν τα ίδια, αλλά ο ηθοποιός, που τα χρησιμοποιεί. Υπογραμμίζεται μ΄ αυτόν τον τρόπο στη σκηνική δράση η παιδικότητα, αλλά και η θεατρική πράξη ως πράξη. Όταν τα κοστούμια στέκουν άδεια από σώμα, κρεμασμένα στη σειρά, περιμένοντας τον επόμενο ρόλο να τα ζωντανέψει, σαν αδειανά πουκάμισα τζιτζικιών στη ζέστη του καλοκαιριού, η φθαρτότητα του χρόνου, που αφήνει μόνο αναμνήσεις, κατακλύζει τους θεατές και η παιδικότητα δίνει τη θέση της στη νοσταλγία, στη θλίψη του χρόνου που πέρασε, του ρόλου που έχουν παίξει στη ζωή μας οι άνθρωποι που έχουν περάσει απ΄ αυτήν και οι καταστάσεις, που έχουμε ζήσει και κουβαλάμε όλοι μέσα μας, γιατί όλοι έχουμε παρελθόν, είτε αυτό είναι το προσωπικό μας, είτε το παρελθόν της κοινωνίας μας και της χώρας, που ζούμε και μας καθορίζει.

Οι νέοι σε ηλικία συντελεστές της παράστασης μπορεί να μην έζησαν στη Μεταπολεμική Ελλάδα, αλλά ζουν στη σύγχρονη και καταθέτουν τη μνήμη της ελληνικής κοινωνίας, που καταγράφει ο Γιάννης Ξανθούλης στο βιβλίο του και που περνάει από γενιά σε γενιά. Σ΄ αυτό το παιχνίδι και με τους φωτισμούς βέβαια του Γιάννη Καραλιά, ο θίασος των οκτώ ηθοποιών δημιουργεί ένα σύμπαν σκηνικό, που σε «τραβάει» από την πρώτη στιγμή. Σε στροβιλίζει, σε παρασύρει, σε ανεβάζει στη σκηνή και σου προσφέρει μια εντελώς καινούρια θεατρική εμπειρία. Κανείς δεν είναι πρωταγωνιστής σ αυτήν την παράσταση, αλλά ούτε και στην ιστορία, που αφηγείται, με τον τρόπο που την αφηγείται. Οι οκτώ ηθοποιοί, που υποδύονται εικοσιτέσσερις ρόλους, Ελένη Αληφραγκή, Σπύρος Αναστασίνης, Τερέζα Καζιτόρη, Ηρώ Κόκκινου, Πάνος Μαλικούρτης, Γεωργία Σωτηριανάκου, Τάσος Χαλάς, Αντρέας Ψύλλιας μέσα από το σωματικό θέατρο, τον αυτοσχεδιασμό τους και την απίστευτη ακρίβεια στις τόσο γρήγορες εναλλαγές των ρόλων τους, μας εντυπωσιάζουν, όχι μόνο για την αεικίνητη παρουσία τους, αλλά και για τη συναισθηματική τους παρρησία στην εναλλαγή των κωμικών – τραγικών τους σκηνών. Η μουσική και τα τραγούδια της Ελένης Αληφραγκή, που ερμηνεύονται ζωντανά επί σκηνής, με συνοδεία πιάνου «μοσχοβολούν θέατρο», ενισχύοντας με τα ηχοτοπία, που δημιουργούν, άλλοτε την σκηνική αφήγηση κι άλλοτε γίνονται τα ίδια αναπόσπαστο κομμάτι αυτής.

Η παράσταση «Την Κυριακή έχουμε γάμο» του Γιάννη Ξανθούλη από τη νεοσύστατη ομάδα "Αυτή κι Αυτοί", είναι γενναιόδωρη και θεατρική όαση. Ανυπομονούμε να δούμε αυτήν τη νεοσύστατη ομάδα στα επόμενα βήματά της και μαζί περιμένουμε το κάθε Υπουργείο Πολιτισμού να στηρίξει αυτά τα βήματα, όπως αξίζει σε κάθε ομάδα νέων δημιουργών, που «έτυχε» να γεννηθούν σ΄ αυτήν την χώρα και επιμένουν να δημιουργούν ακόμα εδώ.

Πληροφορίες για την παράσταση: Εδώ